NWO heeft bekendgemaakt welke nieuwe onderzoeksprogramma’s van start mogen gaan in het zogeheten ‘Perspectief voor de Topsectoren’-programma, met een budget van in totaal 28 miljoen euro. Binnen deze onderzoeksprogramma’s werken wetenschappers met bedrijven en maatschappelijke organisaties samen aan nieuwe onderzoekslijnen die de grenzen van wetenschappelijke disciplines overstijgen. De TU Delft is betrokken bij vijf van de zes gehonoreerde programma’s. Faculteit 3mE neemt hiervan deel aan drie programma’s.
De projecten waarbij 3mE betrokken is, draaien om het maken van chemicaliën en brandstoffen met duurzame opgewekte stroom (penvoerder Bernard Dam, Chemical Engineering TNW), nieuwe robotica voor voedselproductie waar Just Herder, hoogleraar Interactive Mechanisms and Mechatronics (PME) en Robert Babuska, hoogleraar Learning and Adaptive Control (CoR) aan meewerken en meer kennis over het gebruik van bubbels bij maritieme toepassingen. Bij dit laatste onderzoekprogramma is Prof. dr. ir. Tom van Terwisga (MTT) aangesloten.
Hierbij een overzicht van de drie programma’s waarbinnen 3mE actief is:
Met duurzame stroom chemicaliën en brandstoffen maken
Naam project: E2CB
Programmaleider: Prof. dr. B. Dam (Technische Universiteit Delft)
Deelnemers: Avebe, Brightlands, Hyet, Nuon, Proton Ventures, Rijksuniversiteit Groningen, Shell, Smartport, Tata Steel, Technische Universiteit Delft, Technische Universiteit Eindhoven, TNO, Universiteit Leiden, Universiteit Twente, Wageningen University & Research, Yara
Projectleider prof. Bernard Dam (faculteit TNW TU Delft) gaat samen met de faculteit 3mE en collega’s van vijf andere Nederlandse universiteiten onderzoek doen naar efficiënte en opschaalbare productie van brandstoffen en basischemicaliën (zoals ammoniak) door het gebruik van duurzaam opgewekte elektriciteit.
Om op een duurzame manier brandstoffen en chemicaliën te produceren zijn grootschalige elektrochemische synthese-methoden nodig. Het doel van dit project is om het fundament te leggen voor deze grootschalige conversie-technologie. Het consortium zal verschillende elektroconversie-processen en –producten onderzoeken; de keus wordt daarbij mede gestuurd door de industriële partners in dit project.
Het onderzoeksprogramma moet bijdragen aan de omvorming van de Nederlandse industrie, die verantwoordelijk is voor een derde van de Nederlandse CO2-uitstoot. Het zal vooral nuttig zijn voor de chemische industrie, die mikt op een reductie van 90% in CO2-emissie in 2050.
Elektro-conversie biedt een ‘groene’ productiemethode voor bijvoorbeeld vloeibare transportbrandstoffen én tevens een manier om elektriciteit op te slaan; dit laatste om schommelingen in het aanbod van stroom op te kunnen vangen.
Dit programma sluit aan op het onderzoek binnen het consortium e-Refinery, een universiteit-breed initiatief van de TU Delft waarbij vier faculteiten (TNW, 3mE, EWI & TBM) hun krachten bundelen op het gebied van de elektrificatie van chemie en energie. De betrokken onderzoekers die actief zijn binnen dit samenwerkingsverband leggen zich toe op de omschakeling van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare grondstoffen en elektriciteit. www.tudelft.nl/e-refinery
Flexibele robotica voor voedselproductie
Cognitive Robots for Flexible Agro Food Technology (FlexCRAFT)
Programmaleider: Prof. dr. ir. E.J. van Henten (Wageningen Universiteit & Research)
Deelnemers: ABB, AgriFoodTech Platform, Aris BV, BluePrint Automation, Cellar Land, Cerescon, Demcon, Festo, GMV, Houdijk Holland, Marel Stork Poultry Processing, Maxon Motor, Priva, Protonic Holland, Rijk Zwaan, Technische Universiteit Delft, Technische Universiteit Eindhoven, Universiteit Twente, Universiteit van Amsterdam, 3DUniversum, Wageningen University & Research
Voedselproductie moet zo hygiënisch, efficiënt en duurzaam mogelijk zijn. Daarnaast zijn steeds minder mensen bereid om saai en zwaar werk te doen in warme kassen of in gekoelde ruimtes waarin bijvoorbeeld kipproducten worden verwerkt. Robots kunnen een oplossing bieden, maar dan moeten ze wel om kunnen gaan met de grote variaties in vorm, grootte en hardheid van verschillende voedselproducten. Dat is nu nog moeilijk. Het programma FlexCRAFT ontwikkelt nieuwe robottechnologie om onder andere automatisch tomaten te oogsten. Ook moet deze robotica helpen bij het verwerken van voedingsmiddelen. Voorbeelden daarvan zijn kipproducten bewerken en verpakken, maar ook zakken chips en pakken koekjes netjes verpakken in dozen met verschillende afmetingen. Nederland is wereldwijd de tweede grootste exporteur van agrofood-producten, en de derde grootste leverancier van technologie voor de agrofood-sector. Dit programma draagt bij aan het versterken van de Nederlandse concurrentiepositie in deze branches.
Beter begrip van bellen in maritieme technologie
Naam project: AQUA – Water Quality in Maritime Hydrodynamics
Programmaleider: Prof. dr. D. Lohse (Universiteit Twente)
Deelnemers: AkzoNobel, Damen Shipyards Group, IHC A.P. Møller- Maersk, Koninklijke Marine, MARIN, Maritiem Kennis Centrum, NIOZ, STX-France, Technische Universiteit Delft, TNO, Universiteit Twente, Wärtsilä
Luchtbellen in water dempen onderwatergeluid en verminderen de wrijving onder een schip waardoor het minder brandstof nodig heeft. Hoewel het gedrag van luchtbellen in zoet water redelijk bekend is, gedragen bellen zich in zout zeewater heel anders. In dit programma vergelijken de onderzoekers luchtbellen in verschillende soorten water, variërend van zoet water tot natuurlijk zeewater, om te begrijpen hoe je ze kunt gebruiken om wrijving, geluidsvoortplanting en cavitatie te sturen. Uiteindelijk doel is om te kunnen voorspellen hoe de ‘samenstelling’ van water de luchtbellen beïnvloedt.
Meer informatie
Een volledig overzicht van alle gehonoreerde onderzoeksprogramma’s en meer achtergrondinformatie over ‘Perspectief voor de topsectoren’ op de website van NWO.