Wilgen als troef in natuurlijke bescherming tegen overstromingen

Nieuws - 04 juli 2018 - Webredactie

Er wordt wereldwijd veel beweerd over de rol die natuur kan spelen bij het verminderen van overstromingen, tyfoons en tsunami’s. Echter, er is nooit goed onderzoek verricht naar het effect van natuur op dit soort extreme condities. Hoe goed dempen bomen die golven dan? Breken bomen die golven moeten dempen niet? Niemand die het echt weet. Daar komt nu verandering in door nieuw onderzoek.

In Nederland gaan natuur en waterveiligheid ook niet altijd hand in hand. Bomen in het rivierengebied worden soms verwijderd op plekken waar deze mogelijk een bijdrage leveren aan het dempen van golven. Meer kennis over de mogelijk golfremmende werking van bomen kan helpen om zowel natuur als mensen beter te beschermen. Onderzoekers van kennisinstituten Deltares, TU Delft en NIOZ hebben om al deze redenen een bos van wilgen gebouwd in de grootste golfgoot ter wereld, de Deltagoot bij Deltares. Zij laten de komende tijd enorme golven op dit bos los.

Natuurlijke waterveiligheid
Bescherming tegen water gebeurt vaak met behulp dammen, dijken of keringen. Maar de natuur  kan wellicht veel goede en soms goedkopere alternatieven bieden om mensen en hun omgeving te beschermen. Bebossing bij rivieren en langs kusten kan functioneren als een natuurlijke bescherming tegen overstroming. Maar welke rol bomen precies in het dempen van golven hebben is nog niet eerder wetenschappelijk aangetoond. Het levensechte experiment van onderzoekers Bregje van Wesenbeeck (Deltares), Bas Hofland (TU Delft) en Tjeerd Bouma (NIOZ) moet zorgen voor nieuwe inzichten.

Bregje van Wesenbeeck (ecoloog en kustexpert Deltares): “Overal dijken neerzetten is niet altijd een haalbare oplossing. Met dit onderzoek bekijken we hoe van nature aanwezige systemen kunnen gebruiken om overstromingsrisico's te beperken. Er is bovendien wereldwijd een grote behoefte aan nieuwe innovatieve oplossingen voor waterveiligheid. Zeker met het oog op klimaatverandering en het feit dat de wereldbevolking groeit”.

Over het onderzoek
Om het effect van wilgen op het verminderen van de golfhoogte beter te kwantificeren zijn in totaal 32 wilgen in de Deltagoot geplaatst. De Deltagoot is 300 meter lang, 5 meter breed en heeft een diepte van 7,5-9 meter. Golfhoogten tot 4 meter kunnen worden gegenereerd, waardoor het mogelijk is om het effect van golven op vegetatie op ware schaal te testen en modellen te verbeteren voor extreme golfcondities. Er worden verschillende type testen uitgevoerd: één testserie met wilgen met bladeren, één zonder, een testserie met een uitgedunde kruin en een testserie zonder bomen. Dit om de invloed van blad, takken en boom mee te kunnen nemen in het onderzoek. Het experiment duurt in totaal 12 dagen. Daarna zullen de analyses plaatsvinden. De ambitie is om volgend jaar een test met echte mangroven uit te voeren.

Crowdfunding
Naast Deltares zijn de TU Delft, NIOZ, Boskalis, Van Oord, Rijkswaterstaat, Wereld Natuur Fonds en VP Delta nauw betrokken bij dit onderzoek. Er is nog een tekort van 50.000 euro op dit project. Om alle benodigde analyses te kunnen verrichten, kan het publiek ook een bijdrage leveren via de crowfundingsactie: www.woodsversuswaves.com