Dijkonderzoek voor waterveiligheid op Flood Proof Holland

Nieuws - 14 februari 2019

Weer of geen weer, op de Delftse polder Flood Proof Holland wordt volop geëxperimenteerd. Hier ligt een testdijk waar diverse onderzoeken plaatsvinden. Hoe weerstaat een laag van klei, leem of zand het water dat over de dijk loopt? Hoe lang duurt het voordat zand onder een dijk wordt weggespoeld door de waterdruk tegen de dijk? Onderzoekers aan de TU Delft Myron van Damme en Joost Pol nemen de proef op de som.

De wetenschappers zijn blij met de komst van de proefdijk. Van Damme: “Het is noodzakelijk om een plek als Flood Proof Holland te hebben voor dijkonderzoek. Je kunt de proefdijk zien als een tussenvorm tussen het lab en een dijk die langs de rivier ligt. Als je proeven op een echte dijk wil doen heb je een dijk nodig die kapot mag en dus niet meer in gebruik is. Zo’n dijk is erg lastig te vinden in Nederland – een proefdijk in een veilige omgeving als Flood Proof Holland is dus ideaal. Het mooie is dat we op deze aangelegde dijk op schaal kunnen testen. Dit levert veel betrouwbaardere data op. Stroomgoten in het lab zijn simpelweg te klein om representatief te zijn voor een echte dijk.”

Een van de onderzoeken is het piping onderzoek. Piping is een belangrijk faalmechanisme bij dijken waarbij  het water via een zandlaag onder een dijk doorstroomt en achter de dijk weer omhoog komt. Na verloop van tijd kan het water zand meevoeren en begint er een kanaal - de pipe - onder de dijk te ontstaan. Als dit proces te lang doorgaat kan dit uiteindelijk leiden tot het instorten van de dijk. Joost Pol is blij met de onderzoeksmogelijkheid op de polder: “Ik zie Flood Proof Holland als een geavanceerde speeltuin. Ik ken geen andere plek waar ik mijn piping onderzoek op deze schaal kan uitvoeren. We zien nu met onze eigen ogen wat het precieze kantelpunt is waarop piping plaatsvindt en hoe snel het erosieproces verloopt. Pas na 43 uur continu testen was het kanaaltje helemaal door de dijk gegroeid en dreigde de dijk door de breken. Deze resultaten komen overeen met onze verwachtingen op basis van lab-proeven. Om meer inzicht te krijgen in het gedrag op de langere termijn willen we het onderzoek deze zomer en volgend jaar herhalen.”

Naast het piping onderzoek is beproefd wat het effect is van diverse materialen op de dijk bij hoog water. De dijk is voorzien van drie verschillende bekledingen: klei, leem en zand. Van Damme: “Voor dijkbeheerders is het interessant om te weten welke materialen volstaan. Niet alle dijken worden even zwaar belast. Het is voor veel boezemkeringen onwaarschijnlijk dat ze door zware golfoverslag worden belast. Afhankelijk van de situatie kun je met goedkopere, lokaal aanwezige materialen toch dijkversterking uitvoeren.”

Een andere vraag die speelt is hoeveel tijd er nog is om te evacueren als het onverhoopt toch mis gaat. Van Damme licht toe: “De evacuatietijd tijdens een crisissituatie heeft invloed op de keuzes die een waterschap maakt. Juist op dat soort momenten moet je beschikken over kennis om goed te handelen. Dankzij representatief onderzoek met betrouwbare data als gevolg kunnen wij crisisbeheerders hier handreikingen voor geven.”

De onderzoeken op Flood Proof Holland vinden plaats in een samenwerking van TU Delft, VPdelta, NWO-TTW, Saitama Universiteit, Deltares, HKV, Universiteit Utrecht en Infram.

Bent u geïnteresseerd om een bezoek te brengen aan de proeftuin Flood Proof Holland? Neem dan contact op met Lindsey Schwidder (L.S.Schwidder@tudelft.nl) Wilt u meer weten over het onderzoek? Neem dan contact op met Myron van Damme (M.vanDamme@tudelft.nl) of Joost Pol (j.c.pol@tudelft.nl).