Techniek in honkbaltenue voorkomt blessures

Nieuws - 21 juni 2021 - Webredactie 3mE

Op dinsdag 22 juni krijgt het Nederlands honkbalteam de kans om zich te plaatsen voor de Zomer Spelen in Tokyo tijdens het Olympisch kwalificatietoernooi. Wanneer de spelers zich weten te kwalificeren is hun volgende uitdaging om blessurevrij te blijven. Honkbal pitchers werpen namelijk heel veel, op een hele kleine target, en heel hard, waardoor ze een verhoogd risico ontwikkelen op schouder –en/of elleboogblessures. Bart van Trigt, onderzoeker bij BioMechanical Engineering TU Delft ontwikkelde samen met een team van wetenschappers en Scientific Entrepreneur Erik van der Graaff, een blessuremodel voor het verminderen van blessures; de Pitch Perfect. Van Trigt ontving het fonds ‘Implementeren met impact’ van ZonMw waarmee hij het blessuremodel nu kan gaan implementeren bij de Nederlandse spelers.

Pitch Perfect

De Pitch Perfect meet de timing tussen de heup en de romp door middel van sensortechnologie dat in het shirt van de honkballer verwerkt wordt. Omdat gooien en slaan van een bal een beweging is die niet alleen met de arm gebeurt, wordt voor het berekenen van het blessurerisico gekeken naar de hele beweging, zo ook naar de heupen en de romp. Voor een optimale beweging moeten eerst de heupen indraaien gevolgd door de romp. Wanneer de romp niet meer goed de heup volgt, bijvoorbeeld als gevolg van vermoeidheid, ontstaat er meer variatie in de bewegingsuitvoering en kan het op langer termijn overbelasting en blessures veroorzaken. Via de interactieve app krijgen de sporters dit soort directe feedback te zien waardoor ze hun prestaties kunnen verbeteren en blessures kunnen voorkomen.

Bart van Trigt: “We hebben al veel metingen gedaan bij de Nederlandse spelers. We zien dat het werkt bij het zogenoemde ‘prestatie gedeelte’, dit is de timing in relatie met balsnelheid.  Het is fantastisch dat het blessuremodel nu met het fonds van ZonMw ook daadwerkelijk geïmplementeerd kan gaan worden. Dan gaan we dit model nader onderzoeken. Dankzij het team van onderzoekers onder wie professor DirkJan Veeger, professor Frans van der Helm, promovendus Ton Leenen  (VU) en Marco Hoozemans (VU) en de samenwerking met Erik van der Graaff kunnen we de Pitch Perfect nu gaan optimaliseren. We willen uiteraard dat in de toekomst alle Nederlandse spelers het systeem gaan gebruiken.”

Blessures voorkomen

In de Major League, het hoogste niveau in de Verenigde Staten, heeft 58% van de honkballers jaarlijkse een blessure aan schouder of elleboog. Dit is ook terug te zien bij de Nederlandse jeugd, uit onderzoek blijkt dat met name bij pitchers schouder- en elleboogblessures het meeste voorkomen (37% van alle blessures in het honkbal). Deze blessures ontstaan meestal door een overbelasting in combinatie met een explosieve beweging: tijdens een worp of een slag scheurt een band of een pees, of raakt er iets in het gewricht bekneld. Dát dat gebeurt lijkt dan vaak samen te hangen met een net iets anders uitgevoerde werptechniek, of een iets te lang doorgevoerde training, of een intensieve trainings- of wedstrijdperiode. Door precies bij te houden wat spelers doen, hoeveel ze doen, hoe intensief en met hoeveel variatie ze de beweging uitvoeren, is het mogelijk om het risico op blessures uit te rekenen en via een “early warning system” feedback te geven over plotse overbelasting die plaatsvindt.