Delftse onderzoekers ontmaskeren miljoenen onveilige mondmaskers

Nieuws - 16 september 2021 - Webredactie 3mE

Sinds het begin van de coronacrisis zijn grote aantallen medische mondmaskers voor zorgmedewerkers geïmporteerd. Door de diversiteit aan aanbieders liep de kwaliteit van mondmaskers ernstig uiteen. Op aanvraag van medici ontwikkelden onderzoekers van de TU Delft een testmethode om te controleren of geïmporteerde mondmaskers aan de juiste veiligheidseisen voldeden. En dat was nodig, want in totaal bleek na onderzoek in negentien ziekenhuizen slechts een derde van de 140 miljoen geteste mondmaskers veilig genoeg. De studie en de resultaten zijn deze week gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift PLOS One.

Links Tim Horeman en rechts Bart van Straten

Testmethode

In maart 2020 ontwikkelden Delftse onderzoekers Tim Horeman, John van den Dobbelsteen en Bart van Straten, in samenwerking met Greencycl, een methode om mondmaskers te steriliseren voor hergebruik. De methode die zij ontwikkelden om de gesteriliseerde mondmaskers te testen bleek ook een goede manier om geïmporteerde maskers te controleren. Al snel werd de zogenoemde PFE-test de onbedoelde standaard voor Nederlandse ziekenhuizen en eisten zij dat aanbieders deze test lieten uitvoeren.

Door onze onderzoeksresultaten groeide de angst voor schijnveiligheid bij medici. Omdat het keurmerk niet in relatie stond tot de kwaliteit gaven artsen aan nog liever gebruikte mondmaskers opnieuw te gebruiken dan de nieuwe lichting geïmporteerde maskers.

Tim Horeman, assistent professor bij de afdeling BioMechanical Engineering TU Delft

Onbetrouwbaar keurmerk

In de studie van Horeman en Van Straten testten zij steekproefsgewijs 140 miljoen mondmaskers bij negentien ziekenhuizen. Hieruit kwam naar voren dat een zeer hoog percentage geïmporteerde mondmaskers van 471 verschillende leveranciers, ondanks dat deze nieuw waren, ver beneden de PFE norm bleven. In sommige batches werd zelfs geconstateerd dat een deel van de mondmaskers over voldoende filterkwaliteit beschikte, terwijl een ander deel ervan ver beneden de wettelijke richtlijn bleef. Dit betekent dat sommige nieuwe maskers niet of nauwelijks tegen virusdeeltjes beschermen en het keurmerk vaak niet overeen komt met de werkelijke kwaliteit.

Zelfde batch, zelfde verpakking & zelfde CE maar toch zie je overduidelijk een andere vorm, sealnaden en materiaal. Ook kwamen er verschillende PFE uitkomsten uit de test (rechts goed links niet). Leverancier had niks in de gaten. Dit werd slechts door het testen duidelijk.

De angst bij zorgmedewerkers nam snel toe omdat juist deze doelgroep in aanraking kwam met covidpatiënten. Al snel kwamen er mondmaskers binnen met initialen van artsen, met het verzoek hetzelfde masker na sterilisatie terug te sturen omdat zij nieuwe maskers niet meer vertrouwden.

Bart van Straten, promovendus bij de afdeling BioMechanical Engineering

Wereldwijde impact

De omvang van deze studie en de opzienbarende uitkomsten hebben inmiddels geleid tot rectificaties, beleidswijzigingen en nieuwe standaarden omtrent de inkoop van mondmaskers. Zo is er op basis van deze data een nieuwe NEN-norm in de maak voor het veilig hergebruiken van disposable devices in tijden van crisis en is de testmethode wereldwijd door zorginstellingen overgenomen. Naast de vele ziekenhuizen in Nederland zijn bijvoorbeeld ook zorginstellingen in Zuid-Afrika behoed voor de aankoop van een half miljoen malafide mondmaskers.

Voor vragen & informatie

Tim Horeman: +31 15 27 85097, t.horeman@tudelft.nl
Bart van Straten: B.J.vanStraten@tudelft.nl
Dimmy van Ruiten, persvoorlichter TU Delft: +31 15 27 81588, d.m.vanruiten@tudelft.nl