Zeldzame extreme regenbuien worden nog heviger

Nieuws - 18 oktober 2022 - Webredactie

Zeldzame extreme regenbuien, die zo’n eens in de honderd jaar voorkomen, zullen steeds heviger worden. Dit publiceren wetenschappers van de TU Delft in Nature Communications. Ze berekenden dit op basis van 25 verschillende klimaatmodellen en data van over de hele wereld. De zeer zeldzame regenbuien zullen veel sterker toenemen in hevigheid dan ‘gewone’ extreme buien die zo’n één keer per jaar voorkomen. Promovendus Gaby Gründemann berekende de regenval in 2071-2100 voor vier toekomstscenario’s, variërend van een wereld waarin de bevolkingsgroei en de fossiele energiebehoefte blijven toenemen tot een wereld die zich focust op duurzaamheid en een dalende CO2-uitstoot. Hoe dan ook zullen zowel de meest zeldzame buien als de jaarlijkse extreme buien in elk scenario heviger worden.

Dat de neerslag in de toekomst toeneemt onder invloed van de opwarming van de aarde is niet nieuw. Maar dankzij nieuwe uitgebreide analyses weten we nu wat de consequenties zijn van diverse niveaus CO2-uitstoot. Met behulp van verschillende klimaatmodellen uit de IPCC-rapporten voorspelden Gründemann en haar collega’s de regenval over de hele wereld voor verschillende toekomstscenario’s. De zeer zeldzame regenbuien (die eens in de 100 jaar voorkomen) zullen meer in hevigheid toenemen dan de extreme regen die ongeveer eens per jaar voorkomt. “Extreme regenbuien, zoals in 2021 in Limburg, zullen eind deze eeuw nog veel heviger zijn. En dat heeft grote impact als we geen vergaande maatregelen nemen om wateroverlast tegen te gaan. Dankzij dit onderzoek weten we nu beter waar ter wereld we de toename kunnen verwachten”, vertelt Gründemann.

Elk toekomstscenario voorspelt extremere buien

In het meest gunstige scenario, waarbij we de emissie van broeikasgassen sterk terugdringen, zal de zeldzame regen boven land gemiddeld 14% toenemen. In het meest ongunstige scenario, waarin de emissie nog harder gaat stijgen, zal de neerslag gemiddeld 38% toenemen. Gründemann: “Welk scenario we moeten verwachten is onbekend, dat hangt af van de internationale inspanningen om klimaatverandering tegen te gaan. Het terugdringen van de CO2-uitstoot heeft zeker effect, maar één ding staat vast. En dat is dat de toename sluipend is. Ook in het gunstigste geval zullen overstromingen waarschijnlijk toenemen. Verder vooruitkijken hoe het klimaat zich ontwikkelt en daarop handelen is daarom belangrijk.”

Robuust resultaat

De uitkomsten zijn berekend op basis van 25 internationale klimaatmodellen waar de IPCC-rapporten ook op gebaseerd zijn. Daardoor zijn deze onderzoeksresultaten goed te vergelijken met ander wetenschappelijk onderzoek. Wat de onderzoekers opviel is dat álle modellen dezelfde uitkomsten voorspellen voor neerslag op land: hoe zeldzamer de extremen zijn, hoe meer het relatief toeneemt.

De regen (in 2071-2100) die gemiddeld eens in de honderd jaar voorkomt neemt relatief het meest toe rond de evenaar (donkerblauw), in vergelijking met de regen eind 20e eeuw. Op enkele plekken boven de oceaan zal de neerslag iets minder hevig worden (bruin).

Vooral rond de evenaar

Niet overal ter wereld zal de regen even hard toenemen. “Afrika zal bijvoorbeeld veel harder getroffen worden in vergelijking met Nederland”, vertelt Gründemann. Met name rond de evenaar zal de extreme regen nog extremer worden. Zoals in de centraal en noordelijk Afrika, de Amazone en Noord-Australië. In Nederland zal de extreme regen ook zeker heftiger worden (12-26%), maar niet in dezelfde orde van grote als in Afrika (17-90%).