De Chinese overheid probeert de energieprestaties van bestaande gebouwen door renovaties te verbeteren, maar er gaat nog veel mis. Gebruik van verkeerde spijkers of raamkozijnen is vaak te herleiden op diepere oorzaken, constateert Yuting Qi in haar promotieonderzoek.
Gebouwen zijn goed voor niet minder dan 35 procent van het totale energieverbruik in de Volksrepubliek. De Chinese overheid zette daarom in 2007 een programma op om woningen op grote schaal energiebesparend te renoveren. Helaas schort er het nodige aan de kwaliteit van deze renovatieprojecten. De gewenste energie-efficiëntie wordt daardoor niet gehaald en de projectkosten stijgen vaak de pan uit. “Er gaapt een gat tussen de gewenste en de daadwerkelijk gerealiseerde energiebesparing”, constateert Yuting Qi. “Dat komt vooral door missers in de uitvoering en de coördinatie.”
In haar onderzoek naar de oorzaken ligt de focus op het koude Noord-China. Goede isolatie en dubbel glas kunnen hier het energieverbruik van gebouwen fors naar benden brengen. Uit een analyse van de renovatie van een aantal woongebouwen in pilotstad Hohhot, in Binnen-Mongolië, stuit Qi op tal van missers. De problemen variëren van raam- en deurkozijnen met verkeerde afmetingen en onjuist geplaatste spijkers tot aan het gebruik van EPS-platen zonder brandwerendheidscertificaat. Hoe het zo mis kan gaan? Het heeft te maken met zaken als onvoldoende gekwalificeerd personeel, gebrekkige kwaliteitscontrole, onnauwkeurig ontwerpwerk, fraude en inefficiënte samenwerking tussen verschillende departementen, constateert ze.
Kosten- en tijdsdruk
Op basis van interviews met experts komt ze in totaal tot achttien oorzaken. Uit nadere analyse blijkt dat onvolledig projectinformatie en onvoldoende professioneel bouwplaats management cruciale redenen zijn waarom het fout gaat. Hoge kosten- en tijdsdruk, die vanuit de overheid worden opgelegd, zijn externe oorzaken die een rol spelen. “Bij de start van een renovatieproject is het selectieproces vaak zo kort dat de overheid, die de projecten organiseert, geen mensen kan vinden met voldoende ervaring”, vertelt Qi. “Dat werkt door tijdens het hele project.”
Gebrek aan tijd en geld kan renovatieprojecten ook parten spelen tijdens de uitvoering. Projectmanagers kunnen daar, voor zover ze er al competent genoeg voor zijn, weinig aan veranderen. Het is voor hen behelpen om een project tot een goed einde te brengen. Soms maken ze ongeautoriseerde ontwerpwijzigingen. Aangezien er ook chronisch sprake is van gebrekkige gebouwinformatie en slechte bouwplaatscoördinatie, gaat het vaak mis. Daar worden vervolgens de bewoners de dupe van. Die komen soms halverwege een renovatieproject in opstand, wanneer gebrekkige coördinatie leidt tot overlast en onveilige situaties.
Slimmer
Grote vraag is hoe het beter kan. Qi constateert dat veel missers zijn te voorkomen door implementatie van kwaliteitsmanagement. Als je kundige managers aanstelt, heeft dat effect op de algehele kwaliteit. Dus is het van belang de selectieprocedure voor projectmanagers te verbeteren.
Het is lastiger externe oorzaken aan te pakken. Overheden en aannemers moeten beter leren communiceren met bewoners. Maar de communicatie tussen de Chinese centrale overheid en lokale overheden moet ook beter. “Plannen worden doorgeschoven van de centrale overheid naar provinciebesturen en uiteindelijk naar districtsbesturen. Wanneer een plan lokaal uiteindelijk van start kan, is het te groot en is er te weinig tijd over”, constateert Qi. “Dat moet slimmer.”