Prof.dr.ir. A. van Timmeren

Hoogleraar Environmental Technology & Design - Afdeling Urbanism

“De leerstoel Environmental Technology & Design bestrijkt drie belangrijke velden: milieu (mens en leefomgeving), techniek en ontwerp & integratie. De belangrijkste schaal waarop wij werken is de stad, bij voorkeur vanuit een dynamisch perspectief van de gebruiker. Daarin zoeken wij de juiste manier van toepassing van technologie en de integratie daarvan ten bate van een significante verbetering van milieu en leefbaarheid nu en in de toekomst.

De belangrijkste onderzoeksgebieden waar wij op dit moment op focussen betreffen slimme steden en systemen, waar slimme (energie)opslag en uitwisseling centraal staan, en data en GIS ondersteund onderzoek richting groenblauwe steden. Maar ook naar circulariteit en nieuwe innovatieve technieken (decentrale systemen, additive manufacturing, slim afvalbeheer) en de relatie stad en achterland (peri-urbaan gebied) doen we veel onderzoek binnen het programma ’Stedelijk Metabolisme’, stad en infrastructuur.  

Grote uitdagingen: veel potenties

In de stedenbouw zijn er veel uitdagingen die voor ons liggen. Een van de grootste is de verstedelijking, met name de snelle groei/verandering met grotere dichtheden en complexiteit, en dat bij een toenemende urgentie op gebied van duurzaamheid en leefbaarheid. In buitengebieden of nieuwe steden is het goed op te lossen; duurzame systemen vragen vaak ruimte en kunnen daar eenvoudiger geïntegreerd worden. Bij minder ruimte en meer stromen (energie, water, voedsel), zijn de uitdagingen vele malen groter en is er vanuit de techniek en de gebruik(ers) sprake van een zogenaamd 'dubbel complex'-systeem.

Een andere grote uitdaging is ‘veerkracht'. Op het gebied van klimaatadaptatie zijn er grote
veranderingen nodig. Slimme systemen en gebruik van ‘real-time’ data spelen daarbij in toenemende mate een rol. Ze bieden ons de mogelijkheid dynamische systemen te ontwikkelen die real-time kunnen reageren en anticiperen op veranderingen. In alle uitdagingen die voor ons liggen zie ik vele potenties, "elk probleem is voor ons een potentie".

Perspectief

In mijn leerstoel vind ik de balans tussen ontwerp (integratie), techniek en de mens erg belangrijk. De focus elders binnen onderzoek is nog te vaak eenzijdig. Ik probeer die integrale blik te behouden en vanuit alle drie genoemde perspectieven onderzoek te benaderen. Alleen dan kunnen we komen tot een werkelijke paradigmaverschuiving. Als ik zie hoe we dat doen en hoeveel we bereiken, dan ben ik heel trots op mijn excellente en jonge team dat de afgelopen tijd enorm is gegroeid: er komen steeds meer mensen bij die onze kennis en kunde verder versterken. Het team werkt met de dag internationaler. Ik ben trots op de impact die onze onderzoeken hebben. Deze zijn grensverleggend en intrigerend. De wisselwerking van kennis ontwikkeling en toepassingsgericht onderzoek vind ik belangrijk. Hierdoor wordt de weg tussen fundamenteel onderzoek en het aandragen van relevante oplossingen voor de maatschappij versneld.

Significante bijdrages

De leerstoel heeft vele succesvolle bijdrages geleverd. Ik ben trots dat wij aan de grondvesten van bijvoorbeeld het AMS Instituut hebben gestaan en er nog steeds een belangrijke rol spelen. Een prachtig initiatief waarin vele aspecten van de stad, milieu, leefkwaliteit en data samenkomen. Ook behalen wij veel succes op gebied van groenblauwe netwerken en steden,
bijvoorbeeld bij het project voor het verplaatsen van de Zweedse stad Kiruna, maar ook in São Paulo en dichter bij huis in bijvoorbeeld Rotterdam, Nijmegen en Zwolle. Waar normale steden gebaseerd zijn op grijze systemen hebben we een manier gevonden om deze met groen-blauwe systemen tezamen meer veerkrachtig te krijgen en dit niet alleen in theorie, maar in projecten die daadwerkelijk gerealiseerd worden. Het is fantastisch als vernieuwend onderzoek en daaruit volgende oplossingen in de praktijk worden toegepast. Dan lever je een significatie bijdrage aan het oplossen van alledaagse en komende problemen in de maatschappij.

Vooropgezette twijfel

Ik voel mij betrokken bij een betere wereld en ben idealistisch van aard, maar ook pragmatisch en creatief. Dit, tezamen met het excellente team van onderzoekers en onderwijsgevenden, maakt dat de leerstoel (uiteraard met vallen en opstaan) veelvuldig tot innovaties en creatieve oplossingen komt. Continue en vooropgezette twijfel is daarbij de leidraad: "Klopt het wel wat we doen? Stellen we de juiste vragen? Is dit wel het meest optimale wat we kunnen doen vanuit het perspectief van de mens? Etcetera. Ik blijf altijd reflectief ten behoeve van continue verbetering en vernieuwing."

Arjan van Timmeren (1969) is hoogleraar Environmental Technology & Design. Sinds 1997 is hij als specialist werkzaam in duurzame technologie voor gebouwen en gebiedsontwikkeling bij de TU Delft, Faculteit Bouwkunde, binnen de afdeling Stedenbouw. Hij is zowel cum laude afgestudeerd als gepromoveerd en werkte daarnaast bij verschillende architecten, advies ingenieursbureaus in Nederland, Italië en Spanje.

"Het werkveld waarin wij actief zijn, wordt gekenmerkt door grote urgenties vanuit mens, klimaat en milieu, en de noodzaak tot innovatie. Vanuit een breed perspectief van kennis en kunde, en uitgaande van de kracht van ons excellente team onderzoekers en onderwijzers spelen we daarbij inmiddels een belangrijke rol in toonaangevende binnen- en buitenlandse projecten."

- A. van Timmeren

Arjan van Timmeren