Water is voor ons mensen van levensbelang en ons gedrag op aarde heeft invloed op hoe dit water zich over de aarde beweegt. Hoeveel invloed we nou precies hebben, is moeilijk in kaart te brengen. Het complexe systeem laat zich niet zomaar doorgronden. De in Zweden opgegroeide onderzoeker Lan Wang-Erlandsson waagt zich er toch aan.

In haar promotieonderzoek focust ze op hoe water door de atmosfeer wordt opgenomen en de wereld over reist, voordat het weer in de grond verdwijnt. Verdamping vanaf de aarde kan grofweg in twee categorieën worden opgedeeld. Intercepting en transpiring. Bij de eerste valt regen op de aarde, wordt vervolgens niet opgenomen door de grond en verdwijnt tijdens de regenbui of net daarna weer in de atmosfeer en valt daarna lokaal opnieuw als regen. Transpiration is het gedeelte van water wat wel opgenomen wordt door planten. Later komt het water via de planten in de atmosfeer en reist wel duizenden kilometers de wereld over voordat het als regen weer op aarde valt.

Stroomgebied van de Yangtse

“Vaak kijkt men bij het analyseren van een rivier alleen naar het stroomgebied,” zegt Wang-Erlandsson. “Mijn onderzoek laat zien dat veel water zich eigenlijk via de lucht verplaatst, waardoor het veel verder komt dan alleen het stroomgebied van de rivier.” India en China zijn daar een goed voorbeeld van: “India heeft veel irrigatie en die zorgt ervoor dat een gedeelte van de effecten van de ontbossing op de watercyclus gemaskeerd wordt.” De hoeveelheden water die bijvoorbeeld vanuit andere landen naar het stroomgebied van de Yangtse reist is enorm. Deze komen overeen met wat het grootste waterproject in China van Zuid- naar Noord-China verplaatst.

Schilderen

De watercyclus op aarde is een complex systeem met duizenden verbanden tussen land, lucht en water. Dit soort grote verbanden en milieukwesties zijn wat Wang-Erlandsson altijd al heeft geïnteresseerd. Onderzoek doen is dan ook een grote passie in haar leven.  “Ik kan echt mijn nieuwsgierigheid achterna, ontrafelen wat ik belangrijk vind.” Het geeft haar de vrijheid haar tijd zelf in te delen, naast een dochtertje van twee waar ze veel tijd mee doorbrengt, is schilderen een grote hobby. De voorkant van haar proefschrift heeft ze dan ook zelf geschilderd.

Haar promotieonderzoek draagt bij aan een groter project in een samenwerking tussen TU Delft en Stockholm Resilience Centre, onderdeel van Stockholm University. “Ik wilde beter begrijpen hoe de mensheid land gebruikt en welke invloed dat heeft op onze watersystemen. Als we dat begrijpen kunnen we de wereld beter voeden, ondanks de grote milieuveranderingen waar we vandaag de dag mee kampen.” Het onderzoek zet een stap in deze richting, “Maar er is nog veel werk te doen voor we volledig begrijpen hoe water en land in elkaar verband staat en wat dit betekent voor ons waterbeleid.”

Het schilderij toont de elementen van het proefschrift – hoe de wortels van de bomen zijn aangesloten op de watercyclus – die de atmosfeer voorzien van vocht dat later regen oplevert. De twee silhouetten zijn er om te laten zien dat het menselijke een intrinsiek onderdeel is van zowel het land- als het watersysteem, en dat toekomstige generaties afhankelijk zijn van hoe wij omgaan met deze systemen.

Gepubliceerd: september 2017