Astronaut geeft advies

Maart vorig jaar publiceerden we bij de Volkskrant een interview met quarantaine-tips van astronaut André Kuipers. Dat leek ons origineel en grappig. Want astronauten die met elkaar opgehokt rondjes om de aarde cirkelen, konden met die ervaring vast wel wat quarantaine-adviezen geven aan ons gewone aardbewoners, die nu ook ineens zoveel mogelijk thuis moesten blijven en leven in kleine sociale bubbels.

Kuipers verbleef twee keer in het ruimtestation ISS, het langste bezoek duurde 193 dagen. Ik weet nog dat ik rond de publicatie van dat interview dacht: no way dat dit zo lang gaat duren. Inmiddels weten we beter. Met uitzondering van een enigszins zorgeloze zomervakantie gaan we nog steeds gebukt onder het juk van het virus en de bijbehorende maatregelen.

Voor mijzelf is het leed als 42-jarige met een gezin en een vaste baan redelijk beperkt. Maar wat, denk ik weleens, als dit alles was gebeurd in mijn eerste jaar in Delft? Ik kende er niemand. Vond het ongelooflijk spannend of ik de studie aan zou kunnen. Of ik vrienden zou maken. En daar zit je dan, online onderwijs te volgen vanuit je studentenkamer. Docent op het scherm, medestudenten op het scherm, studentenvereniging op slot. Het lijken mij extreem zware omstandigheden om je in een  nieuwe stad thuis te gaan  voelen, om je te ontplooien. Tel daarbij op dat jongeren zelf vaak helemaal niet zo ziek worden van het coronavirus. Ze offeren hun vrijheid op voor oudere generaties, die wel doodziek kunnen worden van covid-19. Slaat de kosten/baten-balans van  de maatregelen te ver door? Als oud-Delftenaar ben ik gek op sommetjes, maar dit sommetje valt niet te maken. Want wat weegt zwaarder? Ouderen die vijf of tien jaar eerder sterven dan ze normaal zouden doen vanwege coronabesmettingen? Of jongeren die in de bloei van hun leven niet kunnen bloeien vanwege lockdownmaatregelen? En hoe moeten we mensen met ‘long covid’ klachten meenemen in die afweging, en mensen met andere medische problemen dan corona die nu minder goed geholpen worden, en kroegbazen en theateracteurs die hun werk en ziel en zaligheid moeten missen? Je komt er gewoon niet uit, ik althans niet.

Teruglezend zijn de quarantainetips van André Kuipers ineens zo gek niet meer. Tip 1: Maak angst en stress bespreekbaar, neem de tijd om te luisteren naar elkaars zorgen. Tip 2: Smeed een hecht team. (‘Of het nu je huisgenoten of je familieleden zijn: je moet zorgen voor groepsactiviteiten. Samen eten, spelletjes spelen. Je huis verven, voor mijn part.’) En zo volgen er meer tips, van ‘maak tijd voor sport’ tot ‘koester de natuur’. Goede adviezen, al blijft het natuurlijk een uitputtingsslag voor studenten in lockdown. Ik stel voor dat iedere afstudeerder die de lockdown tijdens zijn studie meemaakte een extra positieve aantekening op zijn bul krijgt. Met de strekking ‘extreme volhouder, toonde enorme veerkracht, overleefde de lockdown van 2020-2021’.