'Met woede hou je de aandacht vast'
‘De waarheid moet meer waarde krijgen’, zegt dr. Philip Zimmermann over de ingebouwde veerkracht van het internet. Dat vergt zowel technische oplossingen als een sociologische blik.
Zimmermann (afdeling cyber security, faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica), is een ware internetgoeroe. Hij ontwikkelde onder meer de encryptiesoftware PGP en werd verkozen tot lid van de Internet Hall of Fame. Toch was het ten tijde van dit gesprek niet zozeer het internet dat hem bezighield maar de veerkracht van de democratie onder vuur van sociale media. In de Verenigde Staten, zijn thuisland, was zojuist het Capitool bestormd.
“Vóór het tijdperk van sociale media hadden we een gedeelde werkelijkheid”, legt Zimmermann uit. “We kregen ons nieuws uit kranten, radio en televisie en we liepen door de buurt. Wie in dagelijks contact staat met buren en bekenden komt niet op complottheorieën. De fysieke sociale omgeving had een normaliserend effect. Als je al in samenzweringen geloofde, werd het nooit echt fundamenteel omdat mensen om je heen er niet in meegingen.”
Op internet tref je juist mensen die dezelfde paranoia ideeën hebben, zegt Zimmermann. Hij noemt als voorbeeld de samenzweringstheorieën van Qanon. “Die denkbeelden zijn zeer schadelijk. Ze stuwen rechts-populisme voort en zetten bevolkingsgroepen tegen elkaar op.”
We moeten mechanismen ontwikkelen om leugens te stoppen
De algoritmen in sociale media, die bepalen welk nieuws je te zien krijgt, zijn er volgens Zimmermann voor gemaakt om de hoeveelheid tijd en aandacht van gebruikers te maximaliseren. “En geen emotie is daar zo goed in als woede. Dus is het in het belang van Facebook en andere sociale media om mensen kwaad te maken. Want dat versterkt de verbintenis met de applicatie.”
“Deze algoritmen hebben ons in de problemen gebracht, misschien kunnen we eruit komen door ze te veranderen. Facebook experimenteert doorlopend met veranderingen in algoritmen. Ze testen die uit op een paar miljoen gebruikers. Als het gunstig uitpakt, verspreiden ze ze over twee miljard gebruikers.” Zimmermann pleit ervoor om die benadering in te zetten om mensen met meer diverse standpunten met elkaar in aanraking te brengen.
“Uiteindelijk is het een technisch probleem, maar dan in bredere zin. We hebben de sociologie nodig om het hoofd en hart van mensen te bereiken. De waarheid moet meer waarde krijgen. En we moeten mechanismen ontwikkelen om leugens te stoppen en waarheid te verspreiden, want leugens lopen altijd sneller.”