Veerkrachtig vervoer: deelbaar, klein en licht

Hoe kunnen transportnetwerken veerkrachtiger? Hoogleraar transport modelling Bart van Arem (CiTG) ziet voldoende mogelijkheden.

Het decor van zijn Dieslezing was een Renault Twizy. Dit is een éénpersoons autootje dat door Delftse onderzoekers zo is geprogrammeerd dat het je zelfstandig van het station komt halen. “Op het filmpje ziet het er mooi uit, maar in de praktijk is het heel lastig om de auto in openbare ruimten te laten rijden. Wel kunnen we het nu op afstand besturen”, vertelt Van Arem.

Het zijn de eerste stappen naar een veerkrachtiger transportnetwerk. Van Arem onderscheidt drie onderdelen die veerkracht vertonen: het vermogen van de mens om zijn reispatroon aan te passen, de aanpassing in de logistiek, zoals het aanleggen van voorraden en alternatieve transportnetwerken. “De A13 is bijvoorbeeld een alternatief voor de A4.”

Van Arem stelt dat transportnet-werken al veerkrachtig zijn. “Ook tijdens de pandemie zijn we in staat geweest om ons reispatroon aan te passen en is er online veel meer mogelijk dan we dachten.” Die veerkracht is te gebruiken om vervoer duurzamer, veiliger en inclusiever te maken. Ontwikkelingen zoals automatisch en elektrisch rijden kunnen daaraan bijdragen. Van Arem: “Wel vraag ik me af hoe duurzaam een elektrische auto van tweeduizend kilo is.”

Elektrische auto’s moeten dus lichter en kleiner en bij voorkeur deelbaar zijn. Van Arem. “We gaan naar een situatie toe waar vervoer als dienst wordt gezien en niet als bezit. Bovendien kost een gedeelde auto minder grondstoffen en minder parkeerruimte.” Daarnaast moeten mensen meer gaan fietsen volgens Van Arem, en moet Europa vaart maken met hogesnelheidstreinen, zodat er een goed alternatief is voor goedkope vluchten.

We gaan naar een situatie toe waar vervoer als dienst wordt gezien en niet als bezit. Bovendien kost een gedeelde auto minder grondstoffen en minder parkeerruimte

De middelen beter verdelen is ook een vereiste, vindt hij. Van Arem noemt het voorbeeld van de Delftse start-up Scoozy die met automatisering scootmobielen veiliger en moderner maakt. Van Arem: “Alle groepen in de samenleving moeten toegang hebben tot goede techniek.”

Over twintig jaar verwacht Van Arem nog geen volledig zelfrijdende auto’s. “Wel zullen er in het OV meer zelfrijdende vraagafhankelijke shuttles worden ingezet. En zullen hier en daar bezorgrobots rondrijden in steden.”