Ontwerpers moeten gebruikersgegevens bijbenen

Nieuws - 28 augustus 2020

“Ontwerpers weten niet hoe ze met data om moeten gaan,” zegt Péter Kun, die recentelijk zijn PhD getiteld ‘Design Inquiry Through Data’ succesvol afrondde. Hiervoor ontwikkelde hij een framework om ontwerpers te begeleiden in het betrekken van data in hun onderzoek.

Kun zag  tijdens zijn Bachelor en Master studies hoe industriële ontwerpers niet optimaal getraind worden in hoe ze gegevens over bijvoorbeeld gebruikers kunnen verzamelen en toepassen in hun onderzoek. Het is vaak standaardprocedure om een datawetenschapper te betrekken bij ontwerpprojecten als dat nodig is, maar dit is vaak financieel niet mogelijk. “Media-onderzoekers en datajournalisten liggen jaren voor op industriële ontwerpers,” aldus Kun.

Van Kenia naar Instagram

Als je bijvoorbeeld een product wilt ontwerpen voor koffiehuizen in Kenia, zou je moeten afreizen naar Kenia, onderzoek doen naar een representatief aantal koffiehuizen, lokale koffiecultuur moeten onderzoeken, deze informatie in een bruikbare dataset gieten en dan die data gebruiken voor de ontwikkeling van het nieuwe product. Of je kunt, zoals Kun beargumenteert, Instagram en FourSquare gebruiken: “Er vind ontzettend veel leven plaats in de digitale wereld.”

Met de geldende reisbeperkingen en social distancing-regels onderstreepte de wereldwijde COVID-19-pandemie het belang van Kuns werk. Online data gebruiken is zowel sneller als goedkoper voor ontwerpers. Het kan hen bovendien helpen om toegang te krijgen tot gebruikers die anders moeilijk te bereiken zijn. “Het kan lastig zijn om subculturen te bestuderen,” verteld Kun. Deze groepen komen vaker samen en interacteren meer online, wat het makkelijker maakt hen te bestuderen via open source data.

Volgens Kun heeft het concept ‘data’ verschillende betekenissen voor onderzoekers. Ingenieurs zien data vaak als een verzameling kleine feitjes, vertelt hij. Maar voor sociale wetenschappers betekent het ook foto’s en interviews. Kun ziet ontwerpers als een groep in het midden, omdat ze vaak data uit beide kanten van dit spectrum gebruiken om onderzoek te doen.

Sociale Open Source

Veel van de data waarmee Kun werkte is open source. “Social media is het meest interessante,” stelt hij. Veel van wat mensen plaatsen op bijvoorbeeld Twitter of Instagram is publiekelijk toegankelijk en kan een intieme blik geven in iemands wereld. Onderzoekers kunnen dan zoeken op kernwoorden of posts lezen om beter inzicht te krijgen in een emotie of sentiment van de gebruiker.

Zoals met alle dataverzameling zijn er natuurlijk zorgen over privacy. Kun werkte in een voorgaand project met een ‘ethiek in menselijk onderzoek’ committee. In dit project deed hij onderzoek naar mentale welzijn en het gaf hem ervaring met de hoge eisen die gesteld worden aan privacy.

Meer dan ooit zijn mensen bewust van data privacy, door bijvoorbeeld het Cambridge Analytica schandaal. Hierbij werd door een politiek consultanting bedrijf Facebook data verzameld zonder toestemming van de gebruikers. Nieuwe EU privacyregels, bekend als AVG, hebben mensen meer controle gegeven over hun eigen data. Maar Kun denkt nog steeds dat mensen zich bewuster zouden moeten zijn over wat ze online plaatsen. Tijdens zijn PhD-onderzoek werkte hij samen met de TU Delft Data Stewards om zeker te weten dat zijn voorgestelde framework voor ontwerpers toont hoe gebruikersdata op een juiste manier moet worden gebruikt.

Zijn thesis leert ontwerpers ook om vaardiger te zijn met data en bewust te zijn van datagebruik van vreemden, zowel als onderzoeker als gebruiker zelf. Hij vraagt zijn studenten bij een ethische kwestie vaak: Zou je willen dat dit zou gebeuren met jouw eigen data?

Een framework voor de toekomst

Hoewel Kun zich zorgen maakt over privacy, maakt hij zich meer zorgen over ontwerpers die verkeerde conclusies verbinden aan data omdat ze hun eigen vooroordelen niet onderzoeken. “Onderzoekers moeten bewust zijn van hun eigen vooringenomenheid “, stelt hij. Dit geldt zowel voor het bestuderen van digitale data als voor gebruikers in de ‘echte’ wereld.

Na zijn scriptieverdediging zal Kun verhuizen naar Kopehagen voor een postdoc onderzoek naar AI en diversiteit. Maar er is nog veel werk te doen in het gebied van zijn PhD-onderzoek aan TU Delft. “Ik hoop dat mijn onderzoeksresultaten hun toepassing vinden in ontwerponderwijs en de praktijk.” Volgens Kun hoeven ontwerpers niet het wiel opnieuw uit te vinden. Zijn framework moedigt ontwerpers aan om bestaande tools in te zetten voor hun eigen onderzoek.