Midden in het semester omschakelen op onlineonderwijs was voor niemand makkelijk, maar hoe doe je dat voor een vak waarin maken en testen centraal staan? Docent Michiel Schuurman greep het aan als een kans om het productieproces te innoveren.
‘Het is een van de weinige vakken tijdens je studie Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek waarbij je écht wat met je handen maakt. We bouwen testmodellen, we vliegen ermee, we maken er één stuk’, vertelt Michiel Schuurman, Universitair Docent bij LR. Hij heeft het over Design and Construction, een verplicht vak voor eerstejaarsstudenten in de bachelor. Onder normale omstandigheden is het al een uitdaging om het vak in goede banen te leiden voor de meer dan 400 studenten. Dat doet Schuurman met de hulp van twintig Teaching Assistant (TA’s), ouderejaars die de groepjes van telkens tien deelnemers begeleiden tijdens werkcolleges en practica.
Dit jaar was alles anders. ‘In de eerste helft van het vak bouwen en testen de studenten een compressiepaneel van een raket. Toen in de loop van Q3 alles online moest, waren ze net klaar met het bouwen daarvan. We hebben de testen daarom noodgedwongen maar zelf uitgevoerd en gefilmd, zodat de studenten op basis van de video en de testdata hun projectrapport konden schrijven’, vertelt Schuurman. Die panelen zijn echter een voorproefje van de grotere vliegtuigvleugel die ze vervolgens in Q4 gaan maken. En die vliegtuigvleugels, die uit twee “wingboxen” bestaan, moesten allemaal nog gemaakt worden.’
Manufacturing nieuwe stijl
Toevallig was Schuurman achter de schermen al bezig met het aanpassen van het vak. ‘Onder de radar ben ik met mijn TA’s altijd wel bezig met het uitproberen van nieuwe dingen. We hadden al bedacht om over te stappen op manufacturing nieuwe stijl, met behulp van robots. We hebben de opdracht zo herschreven dat studenten hun vleugeldelen op afstand digitaal konden uitsnijden met de productierobot in de Vliegtuighal. Dan hoefden wij ze alleen nog maar in elkaar te zetten, dat scheelde een hoop werk. KUKA, het bedrijf achter de robot, was bereid ons de ruim 400 licenties voor de officiële software te geven. Er is wel gratis software, maar die is minder fancy. Het was leuk dat we in die rare tijd zoveel bijstand kregen van een bedrijf.’
Was het vak daarmee gered, het vergde wel een behoorlijke inspanning van Schuurman en zijn team. ‘Iedereen klaagt over online lesgeven, maar dit was andere koek. Ik moest voor 400 studenten data creëren waarmee ze verder konden. Ik maakte hele lange dagen op de faculteit, en ’s avonds moest ik dan nog al het werk eromheen doen.’ De telkens wijzigende overheidsmaatregelen hielpen ook niet. ‘Op een gegeven moment mocht je nog maar met maximaal twee mensen bij elkaar komen die niet uit hetzelfde huishouden waren. Ik had het geluk dat ik drie TA’s uit hetzelfde huis had om te testen.’
Onlineonderwijs hakt erin
‘Studenten realiseren zich niet hoeveel we eigenlijk wel voor ze gedaan hebben. Wij moesten compenseren wat ze anders met zijn allen gedaan zouden hebben. Dan zit je niet op commentaar te wachten dat je alleen maar ’s avonds bereikbaar bent.’ Toch heeft Schuurman omgekeerd wel begrip voor zijn studenten. ‘Het was gewoon heel rot voor ze. Al dat onlineonderwijs hakt erin. We hebben geprobeerd niet nog meer druk op ze te leggen, door ze bijvoorbeeld vrij te laten in de manier waarop ze met ons communiceerden. Sommigen werkten liever met Zoom, anderen weer Discord of Skype, dat kon allemaal. Achteraf is dat allemaal soepel verlopen, al merkte je wel dat de flexibiliteit en bereidheid van studenten afnam naarmate het semester vorderde. Maar als ik kijk naar hoeveel collega’s er tegen een burn-out aanzaten rond de zomervakantie, dan waren studenten niet de enigen die het moeilijk hadden.’
Forensic Engineering
Gelukkig had het omzetten van het vak Forensic Engineering, dat hij samen met Calvin Rand doceert, iets minder voeten in aarde. ‘Er bestaat al een onlinecursus voor professionals van, een ProfEd. Dat materiaal konden we hergebruiken. Jammer voor de studenten was wel dat ze het tentamen ook online moesten doen.’ Ander jaren doen de studenten onderzoek naar een gefingeerde vliegcrash ergens op de campus. ‘Qua leerdoelen maakt het niet uit, digitaal is misschien iets makkelijker. Ze zitten lekker warm binnen en missen de stress van het interviewen van mensen in weer en wind. Dus al is het intellectueel dezelfde uitdaging, die beleving missen ze en die is toch ook van wezenlijk belang. We slaan dus volgend jaar maar een jaartje over met dit vak.’
Het was leuk dat we in die rare tijd zoveel bijstand kregen van een bedrijf
Alle inspanningen ten spijt, is Schuurman luchtig over zijn eigen prestatie. ‘Ik heb wel onder moeilijker omstandigheden gewerkt’, zegt hij, doelend op zijn tijd bij de Onderzoeksraad voor de Veiligheid. ‘Daar onderzocht ik grote ongevallen waar veel slachtoffers vielen, zoals de Schipholbrand in 2005 en de vliegramp van Turkish Airlines op Schiphol in 2010. Dat is heel ingrijpend. En ook daar zijn er allerlei protocollen waar je je aan moet houden, ook voor je eigen veiligheid. Dus ik heb nu ook geen moeite met de maatregelen. Bovendien, er waren ook mensen bij LR die daadwerkelijk corona hadden, dan komt het wel dichtbij.’
Scenario’s uitwerken
‘Ik ben dus wel vaker voor de leeuwen gegooid. Dat is toch ook een beetje waar we voor zijn opgeleid: ingenieurs zijn ingenieus. Je lost de problemen op die je voorgeschoteld krijgt. Dit is nu eens geen materiaalprobleem of een performance-probleem, dus de randvoorwaarden verschillen, maar je weet waar je uit moet komen. Vanaf die eerste maandag waren we al scenario’s aan het uitwerken om te zorgen dat we Q3 zo goed en zo kwaad als het ging konden afmaken. Dat was relatief simpel: mensen inschakelen om te testen en dat met video opnemen. Daarna moesten we een plan maken voor Q4. Voor het bouwen van de vleugels vonden we een oplossing met de robot; het testen hadden we al uitgeprobeerd met het compressiepaneel. Zo deel je een groot probleem op in behapbare problemen en die los je op. Dat is wat iedereen die hier afstudeert moet kunnen.’
Misschien moeten we vaker die condities voor vernieuwing creëren of mensen er een jaartje voor vrijmaken, zodat we mee blijven gaan met onze tijd
Inmiddels is het stof een beetje neergedaald en heeft hij het iets rustiger aan kunnen doen. ‘Ik ben de afgelopen tijd weinig op de faculteit geweest, ook om ruimte te geven aan de mensen die nu de faciliteiten moeten gebruiken om online les te geven. Zo zoetjesaan ben ik me weer aan het voorbereiden voor februari, waarbij ik rekening houd met alle mogelijke scenario’s, afhankelijk van de geldende maatregelen. Verder ben ik bezig met het schrijven van papers en een boek.’ Dat boek ligt in het verlengde van de ProfEd over Air Safety. ‘Deelnemers hebben om dat boek gevraagd in aanvulling op de onlinecursus. Eigenlijk geldt dat voor studenten ook. Ze hebben online en offlineonderwijs nodig, want dat vult elkaar aan.’
Pressure cooker
Terugkijkend ziet Schuurman ook voordelen in hoe het jaar verlopen is. ‘We waren al met innovatie bezig op de achtergrond en nu hadden we een vrijbrief om er mee verder te gaan. Ik vond het wel mooi, dat we door deze crisis in een pressure cooker terecht kwamen. We konden buiten de gebaande paden treden, zolang je maar kon aantonen dat we de onderwijsdoelen zouden halen. We willen kijken of we een combinatie van handwerk en robotica kunnen invoeren voor het vak. We hebben het de afgelopen maanden onder slechte omstandigheden uitgeprobeerd. Dan is het een kwestie van optimaliseren om het uit te rollen voor studenten. Dan hebben we in een half jaar voor elkaar waar je anders een paar jaar mee bezig bent. Misschien moeten we vaker die condities voor vernieuwing creëren of mensen er een jaartje voor vrijmaken, zodat we mee blijven gaan met onze tijd.’
