Hawkeye uit The Avengers inzetten in onderwijs en wetenschapscommunicatie

Personages uit de massacultuur, bijvoorbeeld superhelden als Iron Man, Captain America, Wonder Woman, Batman en Hawkeye, kunnen een uniek middel zijn om moeilijke wetenschappelijke concepten over te brengen. In de les kunnen dergelijke personages worden ingezet om leerdoelen op een interessante, leuke en toegankelijke manier over te brengen op studenten, omdat zij meestal bekend zijn met deze superhelden. Hawkeye, een van de Avengers, is zo’n superheld die bij het onderwijs kan worden gebruikt, zoals Barry Fitzgerald van de TU Delft betoogt in het artikel ‘Using Hawkeye from the Avengers to communicate on the eye’, dat in het tijdschrift Advances in Physiology Education is gepubliceerd. 

Hawkeye

Veel mensen zullen Hawkeye kennen, gespeeld door Jeremy Renner, van films alsThe Avengers, Avengers: Age of Ultron en Captain America: Civil War. Hij verschijnt ook weer in de volgende sequel, Avengers: Infinity War, die in april in de bioscoop komt. Hawkeye verscheen voor het eerst in 1964 in de Marvel-strip Tales of Suspense, nr. 57, en hij voegde zich in 1965 bij de Avengers in het album Avengers, vol. 1, nr. 16.
Door de combinatie van zijn twee belangrijkste fysiologische eigenschappen – zijn reactiesnelheid en zijn bovenmenselijk scherpe blik – is hij een meesterlijk boogschutter. Zijn scherpe blik is te danken aan bepaalde fysiologische eigenschappen die ook veel roofvogels hebben. Volgens Fitzgerald, die op basis van zijn eigen onderwijservaring spreekt, kan Hawkeye daarom een prima aanleiding zijn voor een discussie over de fysiologie van het menselijk oog en leiden tot een vergelijking met andere soorten, zoals roofvogels, en een bespiegeling over ontwikkelingen op het gebied van genetische manipulatie en wearables. Fitzgerald: 'Hawkeye blijkt een zeer geschikt personage te zijn voor gebruik in onderwijs en wetenschapsvoorlichting. Hij is inmiddels een integraal onderdeel van mijn wetenschapsvoorlichtingsprogramma bij het bespreken van de beperkingen van het menselijk zicht en de mogelijkheden om dit te verbeteren.'

Superhelden in het klaslokaal

In een lesomgeving kan de inzet van superhelden het leerproces interessanter maken en de inhoud voor belangrijke leerdoelen verlevendigen; mogelijkerwijs verduidelijkt het ook problemen die studenten met belangrijke concepten hebben. Een personage als Hawkeye kan op veel manieren met leerdoelen worden verbonden. Fitzgerald behandelt er vier in zijn artikel.

Ten eerste kunnen docenten aan de hand van de verschillen tussen de ogen van Hawkeye en die van de mens de functie van het menselijk oog bespreken en beperkingen belichten. Door een vergelijking tussen de ogen van de mens en die van roofvogels kunnen daarnaast verschillen in de zintuiglijke systemen van verschillende dieren worden belicht.

Ten tweede kan de mogelijkheid om het gezichtsvermogen van roofvogels in te bouwen bij mensen een beginpunt vormen voor discussies over DNA, proteïnesynthese, geavanceerde gentechnologie zoals de CRISPR/Cas9-techniek, en transgenetica. Deze onderwerpen kunnen op hun beurt worden gebruikt als aanleiding voor gesprekken over verantwoorde innovatie en ethische praktijken in de genetica.

Ten derde kunnen recente ontwikkelingen in moderne technologie worden onderzocht, zoals de bionische lens (een wearable waarmee de drager een beter gezichtsvermogen krijgt), of een elektronisch netvlies.

Ten vierde kan Hawkeye worden gebruikt ter inspiratie voor projecten van studenten. Studenten kunnen bijvoorbeeld de beperkingen van Hawkeyes ogen onderzoeken en strategieën presenteren voor hoe hij onder specifieke omstandigheden schurken kan verslaan. Hawkeye kan ook de basis vormen voor lesopdrachten en examenvragen.

Open access journal Superhero Science and Technology

Barry Fitzgerald is de schrijver van de populaire boeken Secrets of Superhero Science en Secret Science of Santa Claus. In het eerste boek legt hij de echte wetenschap uit achter de beroemdste superhelden en in het tweede hoe de Kerstman op kerstavond de hele wereld over kan reizen. Vorig jaar kondigde hij de komst van het wetenschappelijk open-accesstijdschrift Superhero Science and Technology aan, waarvan hij hoofdredacteur is.

Volgens Fitzgerald – die, nadat hij als kind de film Superman had gezien, 'zo snel mogelijk superkrachten wilde' - is elke film over een superheld niet alleen een poort naar een wereld vol superheldenavonturen, maar ook naar de wereld van echte, geavanceerde wetenschap en technologie. Op dit moment richt hij zich echter op Hawkeye: 'Hawkeye kan misschien niet vliegen, wat Superman wel kan, en heeft niet de genezende kracht van Wolverine, maar toch vinden veel mensen zijn krachten en vermogens fascinerend. Hij kan worden gebruikt voor een gespecialiseerd college, maar ook bij communicatie over nieuw en innovatief onderzoek. Hawkeye is zonder twijfel een potentiële superheld voor in het onderwijs en de wetenschapscommunicatie.'

Meer informatie

Using Hawkeye from the Avengers to communicate on the eye, Barry W. Fitzgerald, Adv Physiol Educ 42: 90 –98, 2018; https://doi.org/10.1152/advan.00161.2017 
http://www.physiology.org/doi/full/10.1152/advan.00161.2017
Contact Barry Fitzgerald: https://bwscience.com/, B.Fitzgerald@tudelft.nl, https://twitter.com/bwsciencenow  en  https://twitter.com/SuperSciTech
Fitzgerald presenteert zijn onderzoek ook tijdens de Los Angeles meeting van de American Physical Society in maart: http://meetings.aps.org/Meeting/MAR18/Session/F02.8 

Adviseur wetenschapscommunicatie TU Delft Roy Meijer, r.e.t.meijer@tudelft.nl, +31 6 14015008