De blauwe lijn
Sinds kort loopt een blauwe lijn dwars over de Delftse campus. Waarom?
Als je maar lang genoeg naar het noorden reist, passeer je vroeg of laat de poolcirkel. Andere bekende denkbeeldige lijnen zijn de evenaar en de keerkringen. En laat er nu ook een lijn dwars over de campus lopen: de 52ste breedtegraad.
Toen professor Ramon Hanssen zich dat jaren geleden realiseerde, kwam hij op het idee om die denkbeeldige lijn zichtbaar te maken. Resultaten in zijn vakgebied geodesie, waarin Hanssen veel werkt met aardobservatie, zijn vaak toch al niet tastbaar. In november 2011 spoten Hanssen en consorten de lijn daarom stiekem met een spuitbus op de stoep.
Het leuke van de breedtegraad, zegt Hanssen, is dat er een tijdseffect in zit. Het Euraziatische continent beweegt namelijk richting het noordoosten. “Je ziet de lijn dus ‘zakken’. De lijn lag in het verleden ergens anders en daarmee kun je de factor ‘tijd’ op de campus zichtbaar maken. Uit berekeningen blijkt dat het continent 16 millimeter per jaar naar het noorden schuift”, vertelt hij.
Hanssens plan voor een officiële lijn bleef een tijd liggen, maar nu, zeven jaar ofwel 11,2 centimeter later, is hij er toch: tussen het glazen kopgebouw van de faculteiten Civiele Techniek en Geowetenschappen en ME.
De blauwe lijn heeft in de kern een witte strook met daarin een zwarte streep van zestien millimeter breed. Die streep markeert de plek waar de 52ste breedtegraad lag op 1 januari 2018. Voor wie het gaat meten: nu ligt hij dus al niet meer op die plek. “De breedte van de zwarte lijn is de verschuiving per jaar”, verduidelijkt Hanssen.
Zes grijze lijnen parallel aan de blauwe laten het tijdseffect zien. Ze markeren belangrijke Delftse gebeurtenissen.
- 1842. De eerste lijn ligt 2,79 meter noordelijker en markeert de oprichting van de TU Delft in 1842.
- 1676. De eerste keer dat de Delftse onderzoeker Antoni van Leeuwenhoek bacteriën beschrijft. Die lijn ligt 5,4 meter noordelijker dan de positie in 2018.
- 1621. De ontsnapping van Delftenaar Hugo de Groot in een boekenkist uit Slot Loevestein. Die lijn ligt 6,3 meter noordelijker dan in 2018.
- 1584. De moord op Willem van Oranje in Delft; 6,9 meter noordelijker dan in 2018.
- 1246. De vijfde lijn ligt op twaalf meter afstand van de blauwe: daar lag de 52e breedtegraad 1246, toen Delft stadsrechten kreeg.
- Het jaar 1. De laatste lijn, op 32 meter afstand, geeft het begin van onze jaartelling aan: het jaar 1. “Als je nu hier komt studeren en je dat nominaal zou doen – dus drie jaar bachelor en twee jaar master – is de lijn 5x16 millimeter = 8 centimeter verschoven”, zegt Hanssen.
Bekijk een video over de blauwe lijn