Droogte in de stad
Wetenschappers en alumni van de TU zijn betrokken bij allerlei initiatieven en innovaties om droogte in de stad tegen te gaan. Vier voorbeelden.
1
Twee klimaatarboreta van de TU in Delft en Almere moeten antwoord geven op de vraag hoe verschillende boommodellen hittestress verminderen. Beide bossen tellen 75 verschillende, met sensoren uitgeruste bomen. Professor René van der Velde. “We meten onder andere verdamping, lucht- en stralingstemperatuur en luchtvochtigheid.” De bomen in Almere staan in de grond, die voor de Delftse faculteit Bouwkunde in speciale bakken. “De bakken zijn snel in elkaar te zetten. Ze vormen een verkoelende ‘slaapzak’ voor de boomwortels. Een van de London Olympics geleend springringsysteem – een soort eierdoosachtige laag – voorkomt dat wortels zichzelf verstikken.”
2
Alumnus Mirthe Snoek werkt voor Field Factors aan Bluebloqs. Dit zijn speciaal voor stedelijke gebieden ontwikkelde groene systemen die hittestress en wateroverlast verminderen. Regenwater wordt opgevangen, gezuiverd en hergebruikt. “Het zichtbare gedeelte is een biofilter: een plantenvak met een speciale samenstelling van planten en zand waarin regenwater wordt gezuiverd. Ondergrondse waterberging maakt het water beschikbaar voor hergebruik. Het systeem ligt inmiddels in Nederland, België en Spanje, op iedere locatie is de inpassing anders.” Neem de Urban Waterbuffer in de Rotterdamse wijk Spangen. Het opgeslagen regenwater besproeit de sportvelden van Sparta. De bovengrondse regentuin vermindert hittestress: op hete dagen zorgt regenwater voor verdamping; buurtkinderen kunnen spelen met een speciaal waterelement.
3
De Rainroad van Movares is een opvangreservoir dat hittestress en wateroverlast te lijf gaat. Het onderste reservoir slaat bij hevige buien overtollig regenwater op. Het water uit een kleiner en direct onder de steenlaag gelegen reservoir verdampt bij heet weer. Energie uit de zon wordt zo niet volledig omgezet in warmte. Regenwater dat niet in het reservoir past, infiltreert in de ondergrond. Alumnus Rinze de Vries: “Via capillaire opstijging die je ook bij bomen ziet, wordt het bovenste reservoir aangevuld met water uit het onderste reservoir. Op het Hitteplein op de TU campus ligt een prototype waarmee de capillaire werking van kwartelzand en lonten in buisjes wordt onderzocht.”
4
Alumnus Mandy Korff, verbonden aan de TU en Deltares, houdt zich bezig met de invloed van droogte op allerlei soorten funderingen, zoals houten paalfunderingen en ondiepe funderingen. Ze gebruikt satellietbeelden en gegevens van ondergrond en grondwater om voorspellingen te doen en kaarten te maken van gebieden die gevoelig zijn voor funderingsschade door droogte.
“Partijen kunnen zo gericht maatregelen nemen, zoals het vervangen van de fundering of de situatie stabiliseren door actief grondwaterbeheer.” Bij Deltares maakte Korff met collega’s de droogtekaarten van de klimaatschadeschatter (klimaatschadeschatter.nl) en de recent vernieuwde klimaateffectatlas (klimaateffectatlas.nl).
