Het reizigersperspectief op de afweging tussen directe vlucht en indirecte vlucht met overstap

Ik ben Milan Moleman en heb gekozen voor de bachelor Technische Bestuurskunde met een (domein)specialisatie in transport en logistiek. Bij TB staat het analyseren van beleid centraal en dit is wat mij erg interessant leek. Met name het toepassen van theorieën en concepten op echte beleidscasussen is waar ik een echt verschil kan maken

Aan het eind van mijn bachelor moest ik een Bachelor Eind Project kiezen en heb ik als thema de onderzoeksvraag “Wat is het reizigersperspectief op de afweging tussen een directe vlucht zonder en indirecte vlucht met overstap?” gekozen. Deze onderzoeksvraag heb ik trouwens niet zelf opgesteld, maar is opgesteld door het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM). Zij hebben mij de mogelijkheid gegeven om dit onderzoek bij hen uit te voeren en is als deelstudie naar het belang van de directe vlucht opgenomen in het onderzoeksprogramma van het KiM.

Het onderzoek is tweeledig en werd verspreid over twee periodes van elk 10 weken. In de eerste periode heb ik een onderzoeksvoorstel geschreven, waar ik ingegaan ben op de formulering van het probleem, of eerder onderzoek het probleem niet al heeft bestudeerd en welke methodes gebruikt gaan worden. Afhankelijk van het type onderzoek wordt een speciale set aan methodes geraadpleegd, die aandachtig bestudeerd zijn tijdens de bachelor. Ik heb gekozen voor desk research. Door middel van een vragenlijst heb ik reizigers negen sets met ieder drie vluchten voorgelegd. Aan de reiziger de taak om per set de meest aantrekkelijke vlucht uit drie vluchten te kiezen. Deze vluchten varieerden over verschillende vluchtkenmerken, zoals het vluchttype, de ticketprijs, de reisduur en de afstand tot de vertrekluchthaven.

Nadat mijn begeleider het voorstel had goedgekeurd, heb ik in de tweede studieperiode het daadwerkelijke onderzoek uitgevoerd. Dit betekende dus dat ik mijn vragenlijst uit mocht zetten. Hiervoor heb ik Luchtvaartnieuws.nl benaderd, om zodoende genoeg respondenten te werven. Uiteindelijk hebben 1700 respondenten de vragenlijst ingevuld. Mede door de actualiteit van het onderzoek. Na het uitzetten van de vragenlijst werd het tijd om de antwoorden te analyseren. Hiervoor heb ik het softwarepakket RStudio gebruikt, waarmee ik keuzemodellen kon schatten. Ik had voldoende voorkennis om dit tijdens het onderzoek uit te voeren, want deze methode is tijdens de bachelor aan bod gekomen.

Na het analyseren van de data was het tijd om het onderzoeksverslag op te stellen. Hierin werd het onderzoek geïntroduceerd, werden methodes uitgebreid beschreven en werden conclusies getrokken uit de resultaten. Uit mijn onderzoek is gebleken dat zowel zakelijke als niet-zakelijke reizigers de directe vlucht meer waarderen dan de indirecte vlucht met een overstap. Mede door het verhoogd risico dat komt kijken bij een overstap, heeft een reiziger een aversie tegen de indirecte vlucht. Zo kan men bagage verliezen of de overstap missen. Echter is de zakelijke reizigers bereid om meer te betalen voor de directe vlucht. De mate waarin het ticket wordt vergoed door de werkgever blijkt een grote rol hierin te spelen. Ook de leeftijd, het inkomen, de eerdere ervaringen met overstappen en de bereikbaarheid van de vertrekluchthaven zijn belangrijke determinanten in de vluchtkeuze.

Het Bachelor Eind Project heb ik afgesloten door de hoofdpunten uit mijn onderzoek te presenteren aan mijn collega’s bij het KiM en aan de beleidsafdeling van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.

Vervolgonderzoek van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid moet uitwijzen wat de effecten zijn van het reizigersperspectief met betrekking tot de waardering van een directe vlucht op het maatschappelijke belang van Schiphol als verbindingsnetwerk voor Nederland. Naast een vervolg bij het KiM ben ik zelf bezig geweest met het schrijven van een wetenschappelijk artikel gebaseerd op het onderzoek. Tijdens de vervolgmaster Engineering and Policy Analysis zal ik dit artikel gaan publiceren.