De Zandmotor, een grootschalige zandopspuiting van 21 miljoen kuub zand voor de kust bij Kijkduin-Ter Heijde, is inmiddels wereldwijd een toonaangevend voorbeeld van hoe we onze kust duurzaam kunnen beschermen. Hoe ontwikkelt de natuur zich, hoe groeien de duinen aan en wat gebeurt er met onze kustlijn? Voor het antwoord op deze vragen is hoog­waardige meetapparatuur nodig om continu onze kust te monitoren. De Zandmotor wordt nu, dankzij financiële steun van Stichting Zabawas, een waterbouwkundig veldlaboratorium voor onderwijs en onderzoek.

Op 25 september j.l. organiseerde het Universiteitsfonds Delft het officiële startschot van het C.J. Zanen leerprogramma en video-observatorium Zandmotor. Stichting Zabawas steunt met dit programma de educatie van jonge ingenieurs en de ontwikkeling van hoogwaardige monitoring technologie voor de Nederlandse waterbouwsector.

"Reeds lang was het bestuur van Stichting Zabawas op zoek naar een betekenisvol educatief project in de 'natte bouw' om daaraan de naam van zijn oprichter de heer C.J. Zanen te verbinden. Dit is een prachtig project waarbij ambitieuze studenten de kans krijgen om zich, ook op praktische wijze, te bekwamen in het typisch Nederlands fenomeen watermanagement", aldus Zabawas voorzitter Jaap Funnekotter.

C.J. Zanen leerprogramma en video-observatorium Zandmotor
In Delft neemt prof.dr.ir. Stefan Aarninkhof (faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen), samen met promovendi, postdocs en andere universitaire partners, de kuststrook van Hoek van Holland tot Scheveningen onder de loep. De ingenieurs van de toekomst hebben vaardigheden nodig om onderzoek te kunnen doen naar innovatieve manieren van kustbescherming. Het C.J. Zanen leerprogramma omvat een jaarlijkse veldweek waarin studenten leren om te gaan met veldinstrumentatie en veldcondities. Ook zijn er op de Zandmotor camera’s gemonteerd die elk half uur een opname maken van de kust, het zandoppervlak, de vegetatie in de duinen en de golven. De inrichting en het gebruik van een kustobservatorium spelen een doorslaggevende rol voor de continuïteit van de Zandmotor als veldlaboratorium voor onderwijs en onder­zoek in de waterbouw.

“Het project stelt ons in de gelegenheid om hier, in onze eigen achtertuin, op deze geweldig markante plek, een brug te slaan tussen baanbrekend onderzoek en een unieke onderwijservaring. Het project kan als springplank fungeren voor een nog op te richten Internationaal Netwerk van Kustlijn Observatoria”, aldus prof. dr. ir. Aarninkhof.

Waterbouwkunde
Waterbouwkunde kenmerkt zich als een vakgebied waar hoogwaardige theoretische kennis hand in hand gaat met praktijkervaring en ‘learning by doing’. Tot op de dag van vandaag vormt de Nederlandse baggersector de basis voor een ijzersterke concurrentiepositie wereldwijd. Strategische samenwerking tussen de industrie en TU Delft fungeert als katalysator voor continue innovatie binnen de sector. Oorspronkelijk ging het daarbij uitsluitend om baggertechnologie, maar de laatste jaren komt duurzaam ontwerp van waterbouwkundige werken steeds nadrukkelijker in beeld. Dus streeft men nu naar een meer duurzame manier van zandsuppletie, waarbij de Zandmotor als veldlaboratorium een belangrijke rol speelt.

Inspiratie voor de volgende generatie
Er is ontzettend veel te doen aan bescherming tegen hoogwater, niet alleen in Nederland maar ook wereldwijd. De TU Delft hoopt volgende generaties te inspireren voor een carrière in de waterbouw om zo uiteindelijk te kunnen bijdragen aan het bestrijden van kusterosie op een ‘natuurlijke’ manier.