Verhalen uit de Wetenschap InDetail: de werking van algoritmes tot gebruik ervan in de maatschappij Hoe kan een computer een auto besturen of een nieuwsbericht schrijven? Wat gaat de impact zijn van al deze nieuwe technieken op ons leven? En hoe kunnen we die technieken in goede banen leiden? Bij InDetail kijkt onderzoeker Stefan Buijsman naar al deze vragen, van de werking van algoritmes tot het gebruik ervan in de maatschappij. leestijd: 7 min Kun je algoritmes wel of niet vertrouwen? "Algoritmes discrimineren niet uit zichzelf, de sleutel ligt bij de mens: welke data wij erin stoppen, wanneer we een algoritme goed genoeg vinden, wanneer wij ingrijpen en hoe makkelijk wij het maken om in bezwaar te gaan.” Universitair docent Stefan Buijsman onderzoekt hoe we Artificial Intelligence eerlijk en rechtvaardig kunnen inzetten. Hij is positief: "Ik denk dat AI en mensen in goed samenspel onze wereld rechtvaardiger, schoner, gezonder en veiliger kunnen maken." leestijd: 8 min Ontwerpen voor duisternis De dagen zijn kort in december en januari, maar dit betekent niet dat het vroeg donker wordt in Nederland. Op bewolkte avonden, zorgt lichtvervuiling ervoor dat de nachtelijke hemel van Delft helder oranje kleurt. Laten we gaan ontwerpen voor duisternis, stelt dr. Taylor Stone voor in zijn onderzoek. leestijd: 9 min Tweedeling in klimaatadaptatie voorkomen De overheid verwacht steeds meer van de burger als het gaat om klimaatadaptatie, maar niet iedere burger of buurt is even goed in staat te voldoen aan die verwachting. Hoogleraar Ethics of Water Engineering Neelke Doorn onderzoekt hoe we kunnen voorkomen dat er een tweedeling komt tussen wijken. leestijd: 4 min De verantwoordelijkheidskloof bij zelfrijdende auto's Wie is er verantwoordelijk wanneer zelfrijdende auto’s betrokken zijn bij ongevallen? Onlangs reed een zelfstandig rijdende Volvo een voetganger aan in Arizona, die de aanrijding niet overleefde. En in 2016 kwam de chauffeur van een zelfrijdende Tesla om het leven. Filippo Santoni de Sio van de TU Delft onderzoekt ethische vragen rond zelfrijdende auto’s. leestijd: 6 min Proactief aan de slag voor veilige gasnetwerken in Nederland Nederlandse gasnetbeheerders krijgen steeds vaker te maken met factoren die de veiligheid van het gasnetwerk beïnvloeden, zoals verschillende kwaliteiten gas die niet zomaar gemengd kunnen worden, buizen die vervangen moeten worden, nieuwe technologieën en wijzigingen in taken en bevoegdheden van betrokken partijen. Netbeheer Nederland, de brancheorganisatie van alle elektriciteit- en gasnetbeheerders wil hier proactief op kunnen reageren. De TU Delft werkt daarom al sinds 2014 samen met Netbeheer Nederland en andere stakeholders om kennis uit te wisselen en vraagstukken in kaart te brengen. TBM onderzoekers Genserik Reniers en Rolf Künneke werken respectievelijk aan veiligheids- en reguleringsmodellen om de veiligheid van gasdistributienetwerken te waarborgen onder veranderende institutionele en technologische omstandigheden. leestijd: 4 min Hoe waarborg je publieke waarden in crowd-based innovations? In de huidige maatschappij nemen burgers steeds vaker een nieuwe rol in ten opzichte van de overheid en het bedrijfsleven in het leveren van producten en diensten zoals energie en transport. Denk aan burgerinitiatieven zoals buren die gezamenlijk windturbines aanschaffen, woningruil via Airbnb en vervoer middels Über. De bestaande publieke structuren worden door dit soort initiatieven uitgedaagd en dat levert spanning op tussen de publieke sector en dit soort initiatieven. Want wie is waarvoor verantwoordelijk? En hoe zorg je dat publieke waarden als gelijkheid, rechtvaardigheid en privacy worden gewaarborgd in deze initiatieven die niet gereguleerd zijn? “Dit soort vragen staan centraal in het NWO-MVI project ‘Governing crowd-based innovation (CBI)’”geeft projectleider Eefje Cuppen aan. “Onderzoek naar dit soort initiatieven vanuit economisch en innovatie perspectief is al eerder gedaan, maar deze invalshoek is uniek.” leestijd: 4 min Hoe zorg je dat veranderende normen en waarden ingebed zijn in technische ontwikkelingen? Normen en waarden veranderen in de loop der tijd. Toen het internet ontwikkeld werd was het idee dat alle informatie die erop werd gezet bewaard moest worden, zodat er nooit iets verloren zou gaan. Destijds was dat een belangrijke waarde. Tegenwoordig willen internetgebruikers juist het recht om vergeten te worden, terwijl het systeem hier niet op is ingericht. Hoe ga je met deze discrepantie om? Met dit soort vragen houdt Ibo van de Poel zich bezig in zijn ERC project waarin hij en zijn team werken aan een filosofische theorie van waardenverandering. Ibo van de Poel: “Doel is om een denkkader te creëren dat ontwerpers helpt om flexibele technische systemen te maken.” leestijd: 3 min Nuance in de zoektocht naar klimaatoplossingen Climate engineering is vanwege alle onzekerheden geen wenselijk, maar in de toekomst mogelijk wel een noodzakelijk middel tegen klimaatverandering. Techniekfilosoof Behnam Taebi probeert met een ethische benadering nuance aan te brengen in de zoektocht naar technologische oplossingen. leestijd: 3 min Zondebokcultuur staat veiligheid chemiesector in de weg Een ongeluk zit in een klein hoekje, dat hebben we allemaal weleens ondervonden. Maar als het fout gaat in de chemische industrie kan dat rampzalige gevolgen hebben, zoals onlangs nog in Beiroet. Genserik Reniers, TU Delft hoogleraar op het gebied van veiligheid en gevaarlijke stoffen, wil veiligheid op de kaart zetten zodat menselijk leed, maar ook economische verliezen, zoveel mogelijk worden geminimaliseerd: ‘Er valt relatief gemakkelijk veel winst te behalen’. leestijd: 5 min Zo beïnvloeden digitale stemassistenten jouw leven Stemassistenten, zoals Alexa of Google Home nemen steeds meer huishoudens over, in de Verenigde Staten in ieder geval, waar één op de vier huishoudens ten minste één apparaat bezit. Deze slimme speakers die beloven je leven zoveel gemakkelijker te maken, lijken onschadelijk, maar zijn ze dat ook? TU Delft-onderzoeker Olya Kudina is er niet zo zeker van: ‘Ze beïnvloeden ons leven en niet alleen op een positieve manier.’ Deel deze pagina: Facebook Linkedin Twitter Email WhatsApp Deel deze pagina
