Nuclidenkaart op gigaformaat

Nieuws - 19 januari 2024 - Communication TNW

De onderzoeksreactor van TU Delft Reactor Institute van de faculteit Technische Natuurwetenschappen heeft een aantal jaar geleden een nieuwe koepelbeplating aan de buitenkant laten plaatsen. Wat van buitenaf niet te zien is: de binnenzijde van de reactorhal heeft nu een unieke bekleding gekregen: de nuclidenkaart.

Als je een bèta achtergrond hebt zal je de nuclidenkaart of isotopenkaart wel kennen. Menig schoollokaal of onderwijs instelling heeft er eentje hangen. Deze wandkaart is ontwikkeld in Karlsruhe door Walter Seelmann-Eggebert en zijn assistent Gerda Pfennig. De volledige kaart is zo onhandig lang dat het vaak in vier stukken geknipt op één afbeelding staat. In het instituut wordt de kaart veelvuldig gebruikt bij onderwijs en onderzoek omdat alle neutronen, protonen, isotopen en het verval van niet-stabiele nucliden van deze kaart kan worden afgelezen. 

De medewerkers van TU Delft Reactor Institute hebben deze kaart naar een heel nieuw niveau getild: ze hebben deze kaart heel groot laten afdrukken op aluminium panelen en aan de binnenzijde van de reactorhal gemonteerd. Het is enerzijds een illustratie van de kern van het werk dat met de reactor gedaan wordt en anderzijds zal het zeer van pas komen voor de uitleg bij de vele rondleidingen en het onderwijs bij de reactor.


Afmetingen nuclidenkaart 
De nuclidenkaart is zo’n 19 meter bij 13 meter; diagonaal van waterstof tot oganesson is de lengte maar liefst 23 meter. De ruim 3.000 nucliden zijn geprint op zo’n 100 platen. Deze versie van de kaart is uniek in zijn soort. De kaart is mogelijk de grootste nuclidenkaart ter wereld. 

Samenwerking
Het oorspronkelijke idee om de nuclidenkaart groots af te beelden begon bij stralingsdeskundige; Henk van Doorn. De Karlsruher nuclidenkaart (10e editie 2018) is aangeschaft bij Nucleonica. Zij hebben tevens hun goedkeuring gegeven om deze digitale kaart te verwerken tot de uiteindelijke printversie. De platen zijn geprint door Polychromal. Zij hebben meegeholpen in het printproces wat niet eenvoudig was door de enorme schaal van het project met alle kleine details. 

TU Delft Reactor Institute
Het TU Delft Reactor Institute wordt gevormd door het Reactor Institute Delft (RID) en de wetenschappelijke afdeling Radiation Science & Technology (RST). Het is al 60 jaar het Nederlandse kenniscentrum voor onderzoek en onderwijs op het gebied van straling en nucleaire technieken. 

Onderzoek energie, materialen en gezondheid
Het onderzoek richt zich op verschillende terreinen, zoals duurzame energie, materialen en gezondheid, zowel internationaal als nationaal. Denk bijvoorbeeld aan onderzoek op het gebied van zonnecellen en batterijen en medische isotopen voor diagnose en behandeling van kanker.

Daarnaast wordt zowel bachelor als masteronderwijs verzorgd. Zoals: Introduction to Nuclear Science and Engineering, Nuclear Chemistry.

TU Delft Stralingsonderwijs
TU Delft Stralingsonderwijs, onderdeel van het TU Delft Reactor Institute, zet zich in voor goed en motiverend onderwijs over Stralingsbescherming door kundige en enthousiaste docenten. Zij geven opleidingen en cursussen op alle wettelijk erkende niveaus. Daarnaast geven ze basisinstructies en voorlichting voor medewerkers die geen erkende opleiding hoeven te volgen. Ook integreren ze hun kennis in de curricula van universiteiten en hoger onderwijs.

Nucliden kaart  

Meer info over de huidige eigenaar van Karlsruhe Nuclidenkaart: Joint Research Centre (JRC) van de EU. JRC levert onafhankelijk, met feiten onderbouwde kennis en wetenschap waarmee de EU beleid wordt ondersteund om een positieve maatschappelijke bijdrage te leveren.

De voorgaande eigenaar is Karlsruhe Institute of Technology (KIT).