Nieuw onderzoek naar dynamiek van diepe ondergrond onder invloed van menselijke activiteiten

Nieuws - 12 december 2023 - Webredactie

Het programma DeepNL van NWO richt zich op onderzoek om het fundamentele begrip van de dynamiek van de diepe ondergrond onder invloed van menselijk ingrijpen beter te begrijpen. Binnenkort gaan er acht nieuwe projecten van start, de TU Delft is bij zes van deze projecten betrokken.

De projecten richten zich onder meer op het ontwikkelen van geologische modellen van de Nederlandse ondergrond, het bestuderen van processen die kunnen leiden tot geïnduceerde aardbevingen en op het ontwikkelen van modellen die deze aardbevingen kunnen voorspellen. In totaal is er bij alle acht projecten meer dan 8 miljoen euro mee gemoeid. Bij drie projecten is de TU Delft afdeling Geoscience and Engineering (GSE) hoofdaanvrager.

Kennis en vertrouwen in geothermie

Binnen het project CrossScale onderzoekt Sebastian Geiger (GSE) samen met collega’s nieuwe technieken om met reeds beschikbare meetgegevens en gesteentemonsters betere modellen van de ondergrond te bouwen. Deze modellen zijn van groot belang om geothermieprojecten of CO2-opslag op een veilige en duurzame manier uit te rollen. Ook is expertise ingeroepen van de faculteit  Techniek, Bestuur en Management (TBM), om samen met hen maatschappelijke actoren te betrekken om het vertrouwen van het grotere publiek in de kennis en kunde achter dergelijke activiteiten te vergroten.

Aardbevingen en effecten op het aardoppervlak beter voorspellen

Ranajit Ghose (GSE) gaat zich samen met Karel van Dalen (Dynamics of Solids & Structures) wagen aan een betere voorspelling van de beweging van het aardoppervlak door aardbevingen, in het project genaamd DAMPINGSOIL. Deze bewegingen worden mede bepaald door de dampingratio en de rekafhankelijke modulus- en dempingcurves. Dankzij het nieuwe onderzoek zijn deze, nu vaak nog onbekende, parameters wel te bepalen.

Femke Vossepoel (GSE) zal met haar onderzoeksproject NEPTUNUS beschikbare waarnemingen van aardbevingen boven het Groningenveld combineren met aardbevingsmodellen, om zo meer zicht te krijgen op het ontstaan van geïnduceerde aardbevingen. Met deze kennis willen zij en haar mede-onderzoekers het risico op aardbevingen bij de winning van aardwarmte beperken.

DeepNL

Het onderzoeksprogramma DeepNL wil het fundamentele begrip verbeteren van de dynamiek van de diepe ondergrond onder invloed van menselijk ingrijpen, en de effecten daarvan aan het aardoppervlak. DeepNL richt zich onder andere op de geïnduceerde aardbevingen en bodemdaling ten gevolge van gaswinning in Groningen. Daarnaast draagt DeepNL, via inzicht in processen en de ontwikkeling van modellen en methodieken, bij aan een kennisbasis voor een veilig gebruik van de Nederlandse ondergrond voor bijvoorbeeld de winning van geothermische energie en ondergrondse opslag van CO2 en waterstof.

Gehonoreerde projecten waarbij TU Delft betrokken is

 

INTEGRATION: Integrated subsurface modelling beneath Groningen and on-shore Netherlands from multi-data probabilistic inversions
Hoofdaanvrager: Dr. J.C. Afonso (UT)
Mede-aanvragers: Prof. dr. M. van der Meijde (UT); Dr. B. Root (TU Delft); Dr. S.J.T. Hangx (UU); Dr. I.E.A.M. Fadel (UT)

CrossScale: Constraining uncertainties across scales: From Groningen to future geoenergy applications
Hoofdaanvrager: Prof. Dr. S. Geiger (TU Delft)
Mede-aanvragers: Dr. J.M. Miocic (RUG); Dr. H.A. Abels (TU Delft); Dr. A. Daniilidis (TU Delft); Dr. A.M.H. Pluymakers (TU Delft); Dr. A. Barnhoorn (TU Delft); Dr. A.F. Correljé (TU Delft); Dr. G. de Vries (TU Delft)

DAMPINGSOIL: Providing the missing information of elastic damping ratio and strain-dependent modulus and damping curves for reliable, local site response analysis
Hoofdaanvrager: Dr. R. Ghose (TU Delft)
Mede-aanvrager: Dr. K.N. van Dalen (TU Delft)

Developing a Data-Constrained Forecasting Model of Surface Deformation in the Groningen gas Field Region
Hoofdaanvrager: Dr. R. Govers (UU)
Mede-aanvragers: Prof. dr. R.F. Hanssen (TU Delft); Prof. dr. E. Stouthamer (UU); Dr. F.C. Vossepoel (TU Delft)

SHAWave: Seismic Hazard Assessment for Future Subsurface Activities: A Waveform-based Approach
Hoofdaanvrager: Prof. dr. M. van der Meijde (UT)
Mede-aanvragers: Dr. ir. C.V. Verhoosel (TU/e); Dr. K. Weemstra (TU Delft); Dr. ir. J.J.C. Remmers (TU/e); Prof. dr. ir. D.M.J. Smeulders (TU/e); Dr. I.E.A.M. Fadel (UT)

NEPTUNUS: Novel methods for the Evaluation and Physical understanding of the Transient natUre of iNdUced Seismicity
Hoofdaanvrager: Dr. ir. F.C. Vossepoel (TU Delft)
Mede-aanvragers: Prof. dr.ir. J.D. Jansen (TU Delft); Prof. dr. J.D.A.M. van Wees (UU); Dr. ir. H.J. van Waarde (RUG); Dr. Y. van Dinther (UU)

Bekijk de samenvattingen van alle acht gehonoreerde voorstellen.