Masterclass 24 oktober 2016

Sturen van infrastructuren – de publieke waarde(n) van netwerken

De 19e eeuw was van de kanalen, in de 20e eeuw kwamen er wegen en sporen en de 21e eeuw is van de digitale infrastructuur. Deze verschillende vormen van infrastructuur en netwerken groeien technisch steeds meer naar elkaar toe; maar de verantwoordelijkheid (aansturing, eigendom, zeggenschap) voor deze (publieke!) netwerken ligt verspreid over verschillende partijen in zowel de publieke als de private sector. Wat zijn de relevante ontwikkelingen, kansen en bedreigingen van deze ontwikkeling? Hoe kan IenM inspelen op de technologische innovaties, hoe maakt IenM infra toekomstbestendig en welke governance-vraagstukken liggen er?

Drie experts leiden en wijden ons in.

Prof. dr. ir. Margot Weijnen (Technische Universiteit Delft) is hoogleraar proces- en energienetwerken aan de faculteit Techniek, Bestuur en Management, sinds 1995. Ze heeft een achtergrond in de scheikundige technologie, werkte voor Shell en is sinds 2001 wetenschappelijk directeur van de stichting Next Generation Infrastructures. Sinds 2013 is ze lid van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid. Haar aandachtsgebieden liggen op de interacties tussen innovatieve energietechnologie, marktontwerp en regulering, en op de governance-vraagstukken die voortkomen uit de vervlechting van infrastructuren in zowel de (inter)nationale als de stedelijke context. Tijdens de masterclass zal zij vooral ingaan op de noodzaak van meer samenhang in de planning van investeringen in infrastructuren en op de mogelijkheden om die samenhang vorm te geven in de huidige gefragmenteerde setting van ownership, beheer en toezicht/regulering. Ook besteedt zij aandacht aan de impliciete verschuiving naar nieuwe publieke waarden in de kanteling van gecentraliseerde naar decentrale infrastructuurvoorzieningen.

Dr. Aad Correljé (Technische Universiteit Delft) is politicoloog en gepromoveerd als econoom. Hij is als universitair hoofddocent Economics of Infrastructures verbonden aan de faculteit Techniek, Bestuur en Management. Hij houdt zich bezig met de energievoorziening, de regulering en liberalisering van de infrasectoren, en vraagstukken van duurzaamheid en maatschappelijke acceptatie. Daarnaast is hij verbonden aan het Clingendael International Energy Programme, de Universiteit Leiden en de Florence School of Regulation. Aad Correljé zal vooral ingaan op de governance-aspecten: welke gevolgen heeft het uitgaan van marktwerking (voor een ‘gezonde’ concurrentie, efficiëntie  en prikkeling tot innovatie) op het daadwerkelijke gedrag van de verschillende betrokken partijen? Wat zijn dan de consequenties voor andere maatschappelijke waarden die een rol spelen rond infrastructuren? Welke onbedoelde effecten hebben bepaalde vormen van sturing? En hoe om te gaan met de sterke noodzaak tot meer coördinatie, binnen en tussen infrastructuren, en op de korte en lange termijn? Correljé geeft enkele voorbeelden op het terrein van IenM.

Dr. Bert Sadowski (Technische Universiteit Eindhoven) is als universitair hoofddocent Economics of Innovation and Technological Change verbonden aan de Faculteit Industrial Engineering & Innovation Sciences. Hij heeft een achtergrond in technologiemanagement (studeerde en promoveerde aan de University of Sussex) en werkt en werkte aan verschillende Nederlandse en buitenlandse universiteiten. Bert Sadowski is gespecialiseerd in vraagstukken rond digitale markten, open data, big data en het internet of things (IoT). Hij zal vooral ingaan op op de maatschappelijke kosten van de voortgaande privatisering van infrastructuur en en netwerken. Een vraag voor beleidsmakers rond mobiliteit daarbij is of, wanneer en hoe de maatschappelijke nadelen van privatisering van een publieke voorziening (zoals bijvoorbeeld parkeerruimte) opwegen tegen de voordelen van bijvoorbeeld het kunnen plannen van toegang tot zo'n schaars goed (via bijvoorbeeld parkeerapps). Andere vragen zijn hoe het Rijk moet omgaan met misbruik van dominante posities van bedrijven, het mislukken van adoptie van nieuwe en betere technologie en de ontwikkelingen rond nieuwe gebruikersgedreven mobiliteitsdiensten.

Verslag & presentaties

Margot Weijnen (TU Delft)
Aad Correlje (TU Delft)
Bert Ssadowski (TU Eindhoven)