Inspiratie Masterclass 9 mei
De IenW-er als verandermanager: Sleutelmethodologieën voor de IenW-Transities
We staan als IenW voor grote maatschappelijke uitdagingen zoals de transitie naar een circulaire economie, een klimaatneutrale economie en emissieloze mobiliteit. Technologie speelt een belangrijke rol in onze aanpak van deze uitdagingen. Tegelijkertijd zien we een kloof tussen technologie en dat wat er nodig is om de maatschappij in beweging te krijgen en transities tot stand te brengen. Om gericht in te grijpen zijn innovatieve oplossingen en interventies nodig. Maar hoe ontwikkelen we deze oplossingen en zorgen we voor de juiste maatschappelijke impact? Dit kan niet zonder een aanpak waarbij je over grenzen van dossiers, sectoren, ministeries en disciplines heen gaat. Verschillende beleidsdossiers en programma’s overlappen elkaar en vertonen ingewikkelde wisselwerkingen. Daar lopen we zowel bij het formuleren van beleid als de uitvoeringspraktijk van RWS tegen aan. Nieuwe inzichten in en ontwikkeling en toepassing van sleuteltechnologieën en methodieken zijn onontbeerlijk bij het opstellen en uitvoeren van programma’s waarin verschillende belangen tegenover elkaar lijken te staan. Hoe kun je omgaan met zo’n schijnbare tegenstelling en vooruitgang mogelijk maken? Volgens Paul Hekkert en Conny Bakker zijn daar sleutelmethodologieën voor nodig.
Sleutelmethodologieën (of Key Enabling Methodologies, kortweg: KEM’s) brengen technologische mogelijkheden en kennis over mens en maatschappij met elkaar in verbinding. Het zijn belangrijke methoden en tools waarmee we transitievraagstukken kunnen aanpakken. Het zijn de gereedschappen van de ‘verander-professional’, zoals de consultant, ontwerper of beleidsmaker die werkt aan het teweegbrengen van verandering. KEM’s zijn een middel en ze geven houvast, structuur en richting in het proces dat verander-professionals doorlopen. KEM’s vertellen hoe we een gezamenlijk doel kunnen formuleren, hoe we dat doel kunnen bereiken en hoe we oplossingen kunnen ontwikkelen. Door KEM’s op de juiste manier in te zetten, komen we tot oplossingen en zullen deze tot de gewenste impact leiden.
Tijdens deze inspiratiesessie vertellen Paul Hekkert en Conny Bakker hoe ‘Key Enabling Methodologies’ kunnen helpen bij het effectiever vormgeven van de IenW-transities. Ze gaan daarbij ter illustratie in op specifieke beleidsuitdagingen maar hun betoog is nadrukkelijk voor alle IenW-beleidsmedewerkers relevant.
Eerst houden de twee wetenschappers een inleiding. Vervolgens is er een korte reflectie door IenW. Daarna is er gelegenheid voor vragen en discussie met de zaal.
De sessie vindt plaats in een hybride vorm en staat onder leiding van prof. dr. ir. Vincent Marchau (Technische Universiteit Delft en Radboud Universiteit).
Prof. dr. Paul Hekkert is hoogleraar Vormtheorie aan de faculteit Industrieel Ontwerpen en voorzitter van de groep Design Aesthetics aan de Technische Universiteit Delft. Hij doet onderzoek naar de manier waarop producten de menselijke ervaring en het gedrag beïnvloeden. Hekkert is medeoprichter en voorzitter van het genootschap Design en Emotie en voorzitter van de raad van bestuur van CRISP, een landelijk gezamenlijk onderzoeksinitiatief voor en met de Nederlandse creatieve industrie. In 2015 werd hij ‘wetenschappelijk boegbeeld’ van het topteam Creatieve industrie. Zo werkt hij mee aan het versterken van het innovatievermogen van Nederland door de kennisbasis hiervan mede vorm te geven. Dit gebeurt vooral via een NWA-project waaraan verschillende ministeries, waaronder IenW, meewerken rond Key Enabling Methodologies: strategieën, methoden en modellen die structuur geven aan het creatieve proces en deze valideren. Tijdens de inspiratiesessie zal Hekkert ingaan op deze methodologieën, die professionals in staat stellen om nieuwe werelden en visies te verbeelden en technologieën en actoren uit verschillende hoeken bij elkaar te brengen. Hij gaat hierbij in op de casus van het komende Nationaal Milieubeleidsprogramma.
Prof. dr. ir. Conny Bakker is hoogleraar Ontwerpmethodiek voor Duurzaamheid en Circulaire Economie aan de faculteit Industrieel Ontwerpen van de Technische Universiteit Delft. Haar onderzoeksgebied is Design for the Circular Economy, in het bijzonder het ontwerp en de ontwikkeling van producten die meer dan eens worden gebruikt (meerdere levenscycli). Ze onderzoekt en ontwikkelt ontwerpmethoden en -strategieën voor verlenging van de levensduur van producten, hergebruik, remanufacturing en recycling, evenals de bedrijfsmodellen die deze strategieën mogelijk maken. Ook is zij coördinator van en docent bij verschillende cursussen op het gebied van Duurzaam Ontwerpen en Circulair Product Ontwerpen. Een tweede onderzoeksinteresse is het gebied van gebruikersgericht duurzaam ontwerp, dat zich richt op het verkennen van de relaties tussen consumentengedrag, duurzaamheid en design. Tijdens de inspiratiesessie zal Bakker ingaan op de inzet van Key Enabling Methodologies bij de transitie naar biobased plastics.
Door: Paul Hekkert en Conny Bakker (beiden TUD)
Datum: 9 mei 2023
Tijdstip: van 15:00 tot 16:30 uur
Locatie: Locatie Zziin, u kunt de sessie ook online volgen