De rol van ontwerpers binnen sociale robotica

Nieuws - 01 november 2018

SPD-student Josefien Scholtes doet haar onderzoek voor het Honours Programme Master over de opkomst van de sociale robotica, en de belangrijke rol die ontwerpers daarin kunnen spelen.

"Sinds een paar jaar is robotica en met name sociale robotica een ‘hot topic’. Binnen sociale robotica zijn er sociale robots, die op zichzelf kunnen bewegen, en sociale bots, die niet op zichzelf kunnen bewegen. Een goed voorbeeld van een sociale bot is de conversational assistant, bijvoorbeeld verwerkt in de Google Home en Amazon Echo. Als IO-student merkte ik deze stijgende populariteit en vroeg ik mij af: hoe heeft zo’n technisch geavanceerd product interactie met de “gewone” consument? Daarom besloot ik mijn Honours Programme Master onderzoek te wijden aan de adoptie van sociale bots en specifiek conversational assistants. Aan de hand van gesprekken met consumenten die regelmatig gebruik maken van hun Google Home of Amazon Echo, werd duidelijk dat er nog veel werk aan de winkel is en dat industrieel ontwerpers hier een belangrijke rol in spelen. Wij moeten als designers zowel de wensen van de gebruiker, als de mogelijkheden van deze technologie zo goed mogelijk aan elkaar verbinden."

Afbeelding door Mike MacKenzie

"Zo bleek bijvoorbeeld dat de mate van adoptie van conversational assistants sterk afhankelijk is van de gebruikerscontext. Op dit moment focussen Amazon en Google zich vooral op huishoudens, maar uit mijn onderzoek bleek dat dit niet voor alle gebruikers de beste gebruikerscontext is. Zelfs niet voor ‘innovators’ en ‘early adopters’. Voor sommigen is bijvoorbeeld een conversational assistant in de auto (want hands-free) een logischere gebruikerscontext. Ook bleek dat veel bedrijven de neiging hebben om méér functies in een conversational assistant te verwerken, denkende dat dit de toegevoegde waarde vergroot. Maar dit fenomeen, beter bekend als ‘feature creep’, heeft juist een averechts effect op verwachte bruikbaarheid. Doordat de stem bij conversational assistants de voornaamste vorm van interactie is, verliest de gebruiker met nòg meer functies het overzicht en dus wordt het product als minder bruikbaar ervaren.

Terwijl bedrijven zich focussen op de technologische mogelijkheden van conversational assistants, wordt de adoptie vooral gedreven door behoeftes van consumenten. Daarom snakt sociale robotica in mijn ogen naar ontwerpers die van nature met een ‘consumentenbril’ naar een technologie kijken. Juist dit is noodzakelijk, omdat de gebruikerservaringen erg situatie-afhankelijk zijn en dus complex. Met mijn bevindingen hoop ik industrieel ontwerpers te inspireren, en om niet de technologie maar de gebruiker centraal te gaan stellen in sociale robotica."