These shoes are made for falling

Nieuws - 29 mei 2018

…And that’s just what they do. Nee, dit is niet een slechte cover van Nancy Sinatras hitsingle uit de jaren zestig. Het is de uitkomst van een studie door onderzoekers van TU Delft naar de geschiktheid van schoenen voor ouderen. 

Tekst: Marc de Kool

Want de schoen wringt bij die geschiktheid van schoenen voor de oudere voet. De onderzoekers van Industrieel Ontwerpen (IO) TU Delft stellen dat niet alleen de schoenmaat, maar zeker ook de vorm van het schoeisel van cruciaal belang is, zeker voor mensen boven de 65 jaar oud. Schoenen met een goede pasvorm en juiste aanpassingen voor de oudere voet kunnen balans, stabiliteit, comfort en veiligheid verbeteren. De onderzoekers roepen de schoenenindustrie op meer oog te hebben voor het unieke voetprofiel van oudere mensen.

“Na analyse van meer dan 50 studies die wereldwijd zijn gedaan naar de effecten van schoenen voor ouderen, zien we mogelijkheden om een aantal blessures en valrisico’s te verminderen en tegelijk comfort en veiligheid te verbeteren via het ontwerp van hun schoenen”, vertelt IO-onderzoeker Anton Jellema. De onderzoekers hebben de bevindingen en adviezen uit de literatuur gebundeld in een recentelijk gepubliceerd artikel in Maturitas.

Samen met collega-onderzoekers Toon Huysmans en Tischa van der Cammen van de Faculteit IO, en chirurg Klaas Hartholt van de Reinier de Graaf Groep, analyseerde hij de bewezen effecten van schoenparameters die van belang zijn voor ouderen. Jellema:

 “Een belangrijke bevinding van het onderzoek is dat het voetprofiel verandert naarmate je ouder wordt. Na ongeveer 65 jaar wordt je voorvoet in het algemeen breder en zakt deze  meer in. Schoenen voor ouderen worden nu gemaakt volgens een standaard leest voor volwassenen. Kort gezegd: de schoenen zijn te smal aan de voorkant en juist te breed aan de achterkant. Dit leidt tot verminderd comfort, verminderde stabiliteit en verhoogd valrisico.”

Juist de combinatie van comfort en stabiliteit is cruciaal. “Veel ouderen lopen bijvoorbeeld liefst op zachte zolen, omdat deze comfortabeler aanvoelen. Maar zachte zolen zorgen ervoor dat je minder feedback krijgt in je voeten over de ondergrond waar je op loopt.”, vertelt professor Tischa van der Cammen. “Je kunt dus minder goed reageren op oneffenheden”.

Het brede profiel van de voorvoet voor ouderen betekent ook een noodzaak voor meer hoogte  in de neus van de schoen zodat de tenen vrij kunnen bewegen. Jellema: “Je kunt je voorstellen dat als je voorvoet meer inzakt, de voorkant van je tenen juist omhoog komt. Dat gaat schuren tegen de neus van de schoen, wat blaren en eksterogen kan opleveren.” De onderzoekers adviseren om de ruimte van de schoen bij de tenen te verhogen, zodat de voorvoet en tenen kunnen bewegen.

In hun artikel bundelen de onderzoekers alle ontdekkingen en aanbevelingen van 57 onderzoeken naar schoenen voor ouderen. Jellema: “De grootste uitdaging nu is allereerst een oplossing bedenken voor het aan- en uittrekken van de schoen. Oudere mensen kunnen nu eenmaal minder goed bukken om hun schoenen aan te doen en veters te strikken. Ze kiezen dan voor schoenen of slippers waar ze makkelijk inschieten, vooral binnenshuis. Dit schoeisel biedt vervolgens niet genoeg steun en feedback, één van de oorzaken waardoor nog steeds de meeste ouderen in huis vallen”.

De tweede uitdaging is een fabrikant vinden om het nieuwe ontwerp mee te testen. Jellema: “wij geloven dat de schoenenindustrie een beter ontwerp moet kunnen bieden voor ouderen. Met aantrekkelijke ontwerpen voor de oudere voet.” Tijd voor schoenfabrikanten om hun beste beentje voor te zetten.