Tim Horeman

Elegant, duurzaam en toegankelijk chirurgisch instrumentarium

Dr.ir. Tim Horeman, universitair hoofddocent Sustainable Surgery & Translational Technology

Wat doe je precies op het snijvlak van techniek en zorg?

Ik heb me als werktuigbouwkundige heel doelbewust in de chirurgie gespecialiseerd. Metaal en hard kunststof dat moet interacteren met een softe, grillige, niet-gestandaardiseerde omgeving. Dat geeft een ongelooflijk interessant pakket van eisen. Het geeft ook heel veel voldoening. Daarbij mag het lanceren van een nieuw stuk techniek in de zorg niet de belangrijkste beweegreden zijn. De techniek moet het doel dienen om zowel de patiënt als de chirurg een betere omstandigheid te bieden.

In de chirurgie is heel veel techniek iteratief ontwikkeld waardoor je hele complexe systemen krijgt die niet goed zijn afgestemd op de taak die ze binnen de chirurgie hebben. Ik ontwikkel makkelijkere, elegantere oplossingen – voor zowel implantaten als (handheld en robotgestuurde) instrumenten. Mijn doel daarbij is functionelere systemen te ontwikkelen met minder componenten. De context is al zo complex, je moet daar zo min mogelijk complexiteit aan willen toevoegen. Zo kun je soms een robot door een goed stuurbaar handvat vervangen. Die moet je dan wel zo slim kunnen ontwerpen dat het werkt in die context.

Ik vind het sowieso niet interessant om bijvoorbeeld een geheel nieuwe robotarm te ontwikkelen, maar juist om off-the-shelf componenten in te zetten als alternatief voor de supergespecialiseerde robotsystemen die we in de chirurgie kennen. Daarbij staat modulariteit centraal, zodat je functionaliteiten kunt stapelen. En vanuit duurzaamheid en kostenoverwegingen zorg ik ervoor dat bijvoorbeeld alleen het instrument-tipje – dat grijpt, brand of knipt – hoeft te worden vervangen in plaats van het hele instrument. Zo zijn mijn instrumenten door de hele wereld inzetbaar. Toegankelijkheid, duurzaamheid en lagere kosten vormen een hechte drie-eenheid.

Ik ken health ambassadeur David Abbink al heel lang. Sinds kort werken we direct samen binnen een onderzoeksproject waarin we een duurzaam, steriliseerbaar en modulair chirurgisch robotplatform ontwikkelen en valideren.

Hoe ervaar jij de medische wereld?

De snijdende disciplines, zoals orthopedie en heelkunde, zijn veel met techniek bezig. Heel vroeger maakten ze hun eigen instrumenten, nu hebben ze specialisten zoals ik nodig. Andersom zijn hun klinische expertise en de context waarin instrumenten gebruikt worden essentieel voor het slagen van zelfs het simpelste ontwerp. Het speelveld is gelijkwaardiger geworden met veel wederzijds respect en gezamenlijke publicaties. Ik heb vier technische en vier klinische promovendi, waaronder een zeer ervaren chirurg die zo door het onderzoek is gegrepen dat hij erop wilde promoveren

Heb je een gouden tip voor ingenieurs die in het medisch domein (willen) werken?

Leer de taal spreken en zorg dat je begrijpt wat iedereen uit de samenwerking krijgt. Natuurlijk is betere zorg heel belangrijk voor iedere zorgprofessional, maar denk ook aan de waarde van onderzoekspublicaties voor bijvoorbeeld het behalen van een doctorsgraad. En denk ook aan de voldoening van het gezamenlijk naar een technische oplossing toewerken die echt impact heeft op zowel de patiënt als de zorgverlener.

Bij het ontwikkelen van chirurgische instrumenten vormen toegankelijkheid, duurzaamheid en lagere kosten een hechte drie-eenheid