Marlies Goorden

Nog nauwkeuriger protonentherapie met optimale beeldvorming

Dr. ir. Marlies Goorden, universitair docent Medical Physics & Technology

Wat doe je precies op het snijvlak van techniek en zorg?

Protonentherapie is een hoog-technologische therapie voor de behandeling van kanker. De protonen worden in een grote installatie tot meer dan de helft van de lichtsnelheid versneld en zeer precies naar de tumor gestuurd. Maar zit je er een paar millimeter naast, dan is de behandeling ook gelijk een stuk minder effectief. Daarom zetten we extra technologie in om maximale precisie te kunnen garanderen. Dat doen we bijvoorbeeld door direct vóór de bestraling een CT-scan van de patiënt te maken en daar het behandelplan indien nodig op aan te passen.

Mijn health mentor ontwikkelt nieuwe hardware – de detectoren – waarmee je maximale informatie uit zo’n CT-scan kunt halen, met zo min mogelijk straling naar de patiënt. Ikzelf heb uitgebreide ervaring met het ontwikkelen van algoritmes, modellen en geometrieën voor allerlei soorten medische beeldvorming. In het verleden heb ik die kennis vooral voor verbeterde diagnostiek ingezet, en nu dus ook voor therapie. Mijn doel is de geometrie van de patiënt, zoals gescand, zo exact mogelijk te reconstrueren. En ook om met suggesties te komen om de hardware verder aan te passen voor nóg betere beeldvorming. We sluiten dus heel goed op elkaar aan.

Heel interessant hierbij is dat het Holland Protonentherapiecentrum (HollandPTC) op de campus van de TU Delft staat. Dat zorgt voor heel korte lijnen met zowel het medisch personeel – de radiotherapeuten, klinisch fysici en laboranten – als met de leverancier van de apparatuur. Je loopt elkaar als het ware bij de koffieautomaat tegen het lijf. Dat zorgt voor snelle en relevante ontwikkeling die ook snel door de kliniek geadopteerd kunnen worden. Ik vind het heel fijn dat mijn onderzoek zo direct toepasbaar is.

Hoe ervaar jij de medische wereld?

Het is heel leuk en motiverend om met al die mensen met verschillende achtergronden samen te werken. Wat me wel opvalt is dat het lastig is om nieuwe technologie ook echt in de kliniek te krijgen. Dat komt absoluut niet door gebrek aan interesse van zorgspecialisten, maar vooral door alle regels die voor het medische domein gelden. Als techneut kun je dat niet even forceren, het vereist grote projecten waarin je met mensen uit het medisch domein samenwerkt.

Daarin versterk je elkaar ook. Clinici nemen het niet zomaar aan als een techneut zegt dat iets beter is. Maar goed ook, want wat theoretisch beter is, zal in de klinische praktijk niet altijd zo zijn. Je moet ze echt overtuigen.

Afbeelding: EEN SPECIALE CT SCANNER INGEBOUWD IN DE PROTONENTHERAPIE GANTRY (DE CONSTRUCTIE WAARUIT DE PROTONEN OP DE PATIËNT WORDEN AFGEVUURD) KAN WORDEN GEBRUIKT OM NET VOOR OF ZELFS TIJDENS PROTONENTHERAPIE DE PATIËNT TE SCANNEN.
CREDITS: DAVID LEIBOLD 

Heb je een gouden tip voor ingenieurs die in het medisch domein (willen) werken?

Naast een lange adem is vooral dus samenwerken heel belangrijk. Maak daarvoor gebruik van de netwerkbijeenkomsten die de TU Delft te bieden heeft. Medical Delta, de Convergence met Erasmus MC, het Delft Health Initiative. Ga daar naartoe en zorg dat je van beide kanten van het snijvlak de mensen kent

Met de juiste technologie kun je kanker tot op de millimeter nauwkeurig bestralen