Reflecties van twee betrokkenen over BK Expo "Together! De toekomst van het wonen"

Wat is een betere manier om nieuwe vormen van samenleven te inspireren dan door middel van design? Via de BK Expo kregen medewerkers en studenten van de TU Delft de kans om innovatieve ontwerpbenaderingen voor co-creatie te laten zien. Sara Brysch en Anne Kockelkorn reflecteren op hun eigen bijdragen en de relevantie van de tentoonstelling, die nog tot 29 oktober te bezoeken is bij de faculteit Bouwkunde.

Anne Kockelkorn

Kun je iets over jezelf vertellen?
Ik ben architectuurhistoricus en richt me op het snijvlak tussen woningontwerp, woningfinanciering en territoriale politiek. Mijn huidige onderzoek richt zich op de effecten van financiering op woningontwerp en stedelijke ontwikkeling, alsmede op mogelijke alternatieven daarvoor. Sinds februari 2021 werk ik als assistent-professor aan de leerstoel Woningbouw aan de TU Delft; de twee voorgaande jaren was ik mede-directeur van de MAS in geschiedenis en theorie van de architectuur aan de ETH Zürich.

Onlangs vond de opening plaats van de BK Expo "Samen! De toekomst van het wonen" plaats. Wat was jouw eerste indruk?
Ik heb erg genoten van de verscheidenheid van de verschillende bijdragen, variërend van studio concepten tot diepgaande activistische betrokkenheid  studenten tot academisch onderzoek. Het is een heel leerzaam overzicht van hoe medewerkers en studenten van de faculteit bezig zijn met de vraag hoe we samen kunnen leven - in Nederland en elders - en het was fantastisch om de auteurs ter plekke te kunnen ontmoeten tijdens de opening.

Hoe heb je zelf bijgedragen?
Susanne Schindler (ETH Zürich) en ik belichten de regulerende onderbouwing van coöperatief wonen in Zürich. Daar is 25 procent van de wooneenheden in de stad permanent onttrokken aan de commerciële sector, met het grootste aandeel, 18 procent, in coöperatief bezit. Wat is er nodig om deze adembenemende verscheidenheid in woningontwerp en reikwijdte van sociale inclusie werkelijkheid te laten worden? Om deze vragen te beantwoorden, presenteren we acht voorwaarden voor het ontstaan, het behoud en de verdere ontwikkeling van niet-speculatieve, experimentele huisvesting: Een An Idea of Sharing, Public Opinion, Nonspeculation, Equity, Debt, Land, Zoning, and The Competition. Deze bijdrage is gebaseerd op een seminar dat in het voorjaar van 2020 aan de ETH Zürich werd gegeven en bundelt het onderzoek van 17 masterstudenten, waaronder film- en fotografisch onderzoek. Het volledige werk is momenteel te zien als een onderzoeksstation op de Biënnale van Venetië en online beschikbaar. Het boek zal worden gepubliceerd bij gta Verlag, Zürich in 2022.

Sara Brysch

Kun je iets over jezelf zeggen?
Ik ben Sara Brysch, architect en momenteel een PhD onderzoeker naar het ontwerp van betaalbare collaborative housing bij Co-Lab Research, afdeling MBE, BK-TU Delft.

Wat trok je aandacht bij de opening van de tentoonstelling?
Het onderwerp en de diversiteit aan voorstellen en gebouwtypologieën waren voor mij een grote inspiratie, omdat we als architecten in staat moeten zijn om creatieve oplossingen te vinden voor hedendaagse uitdagingen.

Wat is de belangrijkste boodschap van de tentoonstelling?
De tentoonstelling laat verschillende manieren zien waarop mensen kunnen samenleven en samenwerken. Dit thema is uiterst relevant om verder te gebruiken in architectuurstudio's in alle architectuuropleidingen, zodat studenten alternatieve woningtypologieën en alternatieve processen kunnen onderzoeken, zoals co-design, waarbij toekomstige bewoners ook deel uitmaken van het ontwerpproces.

Wat laat je zelf zien op de tentoonstelling?
Ik maak deel uit van het collectieve groepsproject getiteld ''Together: Sociale nabijheid op afstand", waarin verschillende ruimtelijke indelingen worden voorgesteld voor pandemische en niet-pandemische tijden. In plaats van elk huishouden op te sluiten in hun individuele eenheid, ontwerpen we voor gezelligheid door middel van geclusterde woningen.  Flexibiliteit, mogelijkheden voor sociale interactie en toegang tot externe overgangsruimten waren de sleutel tot de ontwikkeling van dit voorstel.

Meer informatie

• Webinar "Coöperatief Wonen Nederland" op dinsdag 19 oktober 15:15-18:00, georganiseerd door Anne Kockelkorn.

• BK Talks "Act together!" op donderdag 28 oktober 18:00-20:00 in de Oostserre.

• Lees hier een achtergrondverhaal met Darinka Czischke over collaboratief wonen.