De creatieve broedplaats van Delft Design Labs

Nieuws - 02 februari 2022

By Heather Montague

Stel je een onderzoeksomgeving voor die wordt gevoed door creativiteit, waar mensen uit verschillende disciplines en met verschillende expertises samenwerken, op zoek naar nieuwe inzichten en oplossingen die de wereld kunnen veranderen. Dat is wat je vindt in de Delft Design Labs, een onderzoeksplatform van de faculteit Industrial Design Engineering (IDE) van de TU Delft dat onderzoekers, studenten en externe partners samenbrengt om innovatieve oplossingen te vinden voor de complexe uitdagingen van onze tijd.

Passies najagen

Sinds de eerste Delft Design Labs in 2017 werden opgezet, heeft het initiatief een enorme groei doorgemaakt. Vandaag de dag laten meer dan 20 actieve labs de verscheidenheid aan onderwerpen zien waar IDE-onderzoekers gepassioneerd over zijn. "Het zijn als het ware de bronnen van creatieve kracht die we in onze onderzoeksstaf hebben", zegt Delft Design Labs Director en Associate Professor Rick Schifferstein. "Ik zie de labs echt als een bottom-up beweging waarin iedereen probeert zijn passie te volgen, te groeien, zich te verbinden met andere mensen en projecten te creëren."

Met thema's die voortkomen uit de pijlers van het onderzoek van de faculteit - gezondheid, duurzaamheid en mobiliteit - hoopt Schifferstein dat de labs een creatieve broedplaats zullen zijn voor de ontwikkeling van wetenschappelijke ideeën op het gebied van ontwerponderzoek. "Een van de belangrijkste dingen van de labs is dat er geen heel strikte grenzen zijn over hoe mensen dingen moeten structureren of wat hun grenzen zijn. Ik denk dat als je een geweldig idee hebt en je wilt er echt naartoe, gewoon doen!"

Data in het middelpunt

Het dit jaar gelanceerde Data-Centric Design Lab wil participatory design, met andere woorden, het betrekken van eindgebruikers en stakeholders bij het ontwerpproces, combineren met data over gedrag. Universitair docent en lab director Jacky Bourgeois omschrijft gedragsgegevens als alle informatie die we over mensen kunnen bijhouden, en noemt het ‘nieuw materiaal’ waarmee ontwerpers kunnen spelen. "Ik zie het als een manier om de relatie tussen de ontwerper en de stakeholder te bemiddelen, om het ontwerpproces te verrijken met de mogelijkheden die data bieden." Simpel gezegd: zoveel mogelijk te weten komen over de potentiële eindgebruiker helpt je om het juiste ding te ontwerpen.

Een van de projecten van het lab draait om het relatief nieuwe concept van gegevensdonatie. Net als bij orgaandonatie kunnen mensen persoonlijke gegevens doneren voor onderzoek dat ten goede kan komen aan de samenleving. Het lab heeft zijn eerste data donatie campagne gevoerd met een app die de menstruatiecyclus bijhoudt. Het testte het hele proces, van het aantrekken van donoren tot het verzamelen van geanonimiseerde gegevens, het onderzoeken van de gegevens zoals een ontwerper dat zou doen en vervolgens het interviewen van mensen op basis van de gegevens. Naast het doel om meer inclusieve en bruikbare technologieën voor ongesteldheidtrackers te helpen ontwerpen, genereert een project als dit kennis die het lab en de faculteit verrijkt en die kan worden gedeeld en hergebruikt door partners.

Maatschappelijke verandering door systemisch ontwerp

Om maatschappelijke uitdagingen aan te pakken zijn complexe en dynamische systemen nodig. Het Systemic Design Lab pakt die uitdagingen aan door middel van design om de overgang naar een duurzamere toekomst te ondersteunen. "We willen vooroplopen in het ontwikkelen en toepassen van kennis, theorie en methodieken voor systemisch ontwerpen", zegt Jotte de Koning, universitair docent en co-director van het lab, samen met Nynke Tromp en Mieke van der Bijl-Brouwer. Ze hopen ook een plek te zijn waar mensen uit verschillende disciplines samen kunnen komen en van elkaar kunnen leren terwijl ze werken aan het doel om systemische verandering in de samenleving te genereren.

De hoofdonderzoekers van dit lab zijn afkomstig van drie verschillende IDE-afdelingen, waardoor ze uiteenlopende kennis en ervaring meebrengen. Hun projecten gaan over verschillende maatschappelijke uitdagingen en complexe systemen. Bijvoorbeeld, Food Waste: Transition from Excess to Enough gaat over het bevorderen van een transitie van het Nederlandse voedselsysteem, zodat we alles consumeren wat we produceren. Dit project is een samenwerking met de Rijksuniversiteit Groningen, Wageningen Universiteit en tal van partijen in het voedselsysteem. ENRGISED is een ander project dat exemplarisch is voor de transdisciplinaire aanpak die inherent is aan systemisch ontwerpen. Samen met de faculteiten Sociale Wetenschappen en Informatica van de Universiteit Utrecht onderzoeken IDE-onderzoekers de sociale besmetting van besluitvorming in transities.

De stad als context voor verandering

Het Participatory City Making Lab, onder leiding van Associate Professor Ingrid Mulder, onderzoekt de veranderende rol van design in een wereld in transitie, door te onderzoeken hoe participatie in lokale experimenten kan leiden tot de opbouw van infrastructuur en het vermogen om te veranderen. "We hebben ons gericht op de context van de stad, omdat maatschappelijke vraagstukken waarneembaar zijn op stadsniveau en je op dat niveau veel verschillende belanghebbenden kunt bereiken", zegt ze. Het lab ontwerpt geen dingen in of voor de stad, maar de onderzoekers en studenten gebruiken de stad als een ruimte om te begrijpen welke nieuwe rol design kan spelen bij het aanpakken van maatschappelijke uitdagingen.

Die uitdagingen zijn onder meer de transities naar de circulaire economie en de energietransitie. Uitdagingen die complex zijn en niet kunnen worden opgelost door simpelweg een product of een dienst te ontwerpen. Uitdagingen die zeker niet door een enkele partij kunnen worden opgelost. Een goed voorbeeld van een multi-stakeholder samenwerking komt van de vier Nederlandse gemeenten die gezamenlijk bekend staan onder de naam De BUCH. Zij erkennen het potentiële voordeel van een design approach in hun circulaire ambities en werkten samen met het lab aan een project om hun recyclingcentra om te vormen tot De BUCH Circulair Centrum, dat initiatieven als een reparatiecafé, een werkplaats en een kringloopwinkel wil huisvesten. Door samen te werken met lokale stakeholders ondersteunt het lab de stap van eerste ideeën naar maatschappelijk gedragen systemische veranderingen en de reis naar een circulaire economie. 

Studenten maken impact

De Delft Design Labs bieden IDE-studenten de unieke kans om betrokken te zijn bij het onderzoek van de faculteit. Met mogelijkheden variërend van afstudeerprojecten tot stages, krijgen studenten de kans zich te ontpoppen als design researchers. Door samen te werken met belangrijke stakeholders produceren studenten ontwerpinnovaties, genereren ze kennis, dragen ze bij aan projecten met maatschappelijke impact en bouwen ze een netwerk op.

Tijdens zijn afstudeerproject bij het Participatory City Making Lab heeft Alberto Magni deze dingen aan den lijve ondervonden. Hij werkte aan het H2020 EU-onderzoeksproject DESIGNSCAPES en vond het als student uniek om als onderzoeker te kunnen bijdragen aan een project van dat niveau. Hij ontmoette studio's, bureaus, ondernemers en start-ups die de rolmodellen waren waar hij als ontwerper naar keek. Magni zegt dat er veel geweldige aspecten zitten aan het doen van een project in een lab, maar een van de beste dingen is begrijpen wat je rol kan zijn als ontwerper om maatschappelijke verandering mogelijk te maken en te ondersteunen. "Je hebt ook de kans om deel uit te maken van een gemeenschap van vernieuwers die uiteindelijk zal groeien en je zal helpen ontwikkelen, zelfs na je studie."

Productieve partnerschappen

Het andere belangrijke deel van de vergelijking is het bundelen van krachten met externe organisaties. Voor de partners is het een kans om samen te werken met wetenschappers en designstudenten en zo een impact te hebben op zowel maatschappelijk als wetenschappelijk vlak. Het is toegang tot state-of-the-art kennis, baanbrekend designdenken en een breed netwerk van bijdragers die elkaar kunnen ondersteunen en van elkaar kunnen leren.

Se.Lab, een organisatie gericht op het versnellen van sociale innovatie, werkte samen met het Participatory City Making Lab aan De BUCH en andere projecten. Marguerite Evenaar, projectleider van Se.Lab, vindt dat de studenten veel te bieden hebben. "Naast de gedeelde visie op systeemveranderingen zetten zij hun visies, onderzoek en ideeën om in concrete oplossingen die bruikbaar zijn voor de toekomst", zegt ze. "De manier waarop ze de veranderende rol van design benaderen om systeemveranderingen te versnellen en het bewustzijn van de circulaire economie te vergroten, is inspirerend. De tools die ze gebruiken zijn innovatief en het werken met hen geeft ons ook nieuwe ideeën over hoe we deze transities kunnen benaderen."

Krijg een voorproefje van de labs

Tijdens de Master Research Day op 8 februari kunnen studenten van de drie masteropleidingen van IO kennismaken met Delft Design Labs en andere onderzoeksmogelijkheden van de faculteit Industrieel Ontwerpen. In een twintigtal workshops krijgen deelnemers een voorproefje van de onderwerpen waar onderzoekers aan werken, de methoden die ze gebruiken en de mogelijkheden om mee te doen. Het is een kans om geïnspireerd te raken door Delft Design-onderzoek en misschien zelfs lid te worden van de groeiende gemeenschap van vernieuwers bij Delft Design Labs die de complexe maatschappelijke uitdagingen van onze tijd aangaan.