De vele invalshoeken van technologie en mensgericht ontwerpen

Nieuws - 06 september 2022

Van een vroege carrière in de experimentele psychologie tot hoogleraar Informational Ergonomics aan de faculteit Industrieel Ontwerpen (IO) van de TU Delft, professor Huib de Ridder heeft geleerd dat er vele manieren zijn om naar dingen te kijken. Maar één punt is altijd centraal blijven staan: het begint allemaal bij de mens.

Ter ere van zijn pensionering zal op 9 september 2022 een symposium worden gehouden met als thema "Informational Ergonomics: where perception and cognition meet technology & design". De Ridder zal ook een afscheidsrede houden. Om dit speciale evenement persoonlijk bij te wonen kunt u deze link volgen. De livestream kunt u hier volgen om 15:00 uur op donderdag 9 september.

Professor Huib de Ridder

Menselijke hoek

Voordat hij in 1998 naar Delft kwam, deed De Ridder onderzoek naar beeldkwaliteitsmetingen bij de Vision Group van het Institute for Perception Research (IPO) in Eindhoven. In een team van computerwetenschappers en ingenieurs was hij de eenzame psycholoog. "Ik moest daar in zekere zin zien te overleven," zei hij. "Ik vond dat het mijn rol was om mensen in dit soort processen te verdedigen, omdat ze dingen gingen bouwen met de gedachte dat mensen uiteindelijk ergens in moesten passen. Ik heb altijd benadrukt dat je eerst moet kijken naar de mensen die het moeten gebruiken of waarvoor het product wordt gemaakt."

De Ridder vond het een natuurlijke manier van werken om te proberen mensen ervan te overtuigen de zaken vanuit een ander gezichtspunt te bekijken. Dat betekende ook leren communiceren en samenwerken met mensen van de andere kant. "Het is leuk als je andere mensen kunt overtuigen om relaties te zien en dan kun je naar de volgende fase in een project," zei hij.

Huib looking through the lens of his camera

Verwend door ontwerp

Die ervaring kwam de Ridder goed van pas toen hij naar de TU Delft verhuisde om leiding te geven aan de groep Human Information Communication Design (HICD) aan de faculteit Industrieel Ontwerpen (IO), waarvan onderzoekers deel uitmaakten met achtergronden in industrieel en grafisch ontwerp, natuurkunde, computerwetenschappen, psychologie en ergonomie. Zijn werk concentreert zich op menselijk gedrag in een context begrijpen, met een focus op menselijke perceptie en menselijke informatieverwerking. Eenvoudig gezegd: hoe we informatie tot ons nemen en hoe we die verwerken, zodat we er iets mee kunnen doen.

In Delft heeft de Ridder geleerd hoe hij deze dingen kan toepassen. "Mijn achtergrond ligt in de experimentele psychologie, maar het is onmogelijk om nu terug te gaan naar de psychologie", zei hij. "Ik ben helemaal verwend door ontwerpers die echt op zoek gaan naar praktische oplossingen en dat dwingt je om na te denken over meer fundamentele zaken. Waarom komen we tot bepaalde oplossingen en waarom werken ze?"

Evolutie van een lab

Met een groeiende groep mensen geïnteresseerd in perceptie-onderzoek was de Ridder in 2008 medeoprichter van het Delft Perceptual Intelligence Lab (π-Lab). Dit samenwerkingsverband van de afdeling Man Machine Interaction (MMI) van de faculteit Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica en de HICD-groep van Industrieel Ontwerpen begon met zicht-gerelateerd onderzoek, maar heeft zich in de loop der jaren verder ontwikkeld. "Het was een deel van mijn droom dat het niet bij één zintuig moest blijven", zegt de Ridder, "Maar een heel holistische benadering van een mens."

professor Huib de Ridder working with a device

Professor Sylvia Pont (Perceptuele Intelligentie), die een achtergrond heeft in experimentele fysica en psychologie, leidt momenteel het π-Lab. Dit multidisciplinaire team heeft expertise op het gebied van visuele, haptische, auditieve en olfactorische perceptie en ontwerp, evenals cognitieve ergonomie. Pont zegt dat het lab een voorbeeld is van De Ridder's vermogen om mensen te verbinden. "Hij heeft mij en anderen geholpen met onderzoekslijnen ontwikkelen op het gebied van design, contacten leggen met andere groepen en projecten opzetten", zegt ze. "Ik denk dat dat een aantal van zijn grote bijdragen zijn."

Nu, met experts voor alle zintuigen en cognitie aan boord, wordt De Ridder's droom gerealiseerd en Pont zegt dat het π-Lab klaar is voor de wetenschappelijke uitdagingen die voor ons liggen. Het team zal natuurlijke multimodale interacties met producten, diensten en systemen in hun volledige ecologische complexiteit onderzoeken in reële, gemengde en virtuele omgevingen - en daarbij onderzoek doen naar design voor perceptie en op perceptie gebaseerd design.

Teambuilding en technologie

De Ridder heeft er mede voor gezorgd dat Pont en haar groep in 2008 van de Universiteit Utrecht naar de TU Delft kwamen. “Toen ik begon als assistent-professor,” zegt Pont, “was hij een coach en mentor voor me. Hij heeft me geholpen om mijn weg te vinden in Delft en in design. Hij hielp me kansen te zien en overtuigde me er ook van dat ik tot sommige dingen in staat was waarvan ik zelf dacht dat ik er nog niet klaar voor was."

Universitair hoofddocent René van Egmond (Cognitieve Ergonomie) kwam een paar jaar na De Ridder bij de TU Delft werken. "Huib had een kleine groep en kon wel wat ondersteuning gebruiken, dus vroeg hij mij om bij zijn groep te komen, gezien onze wederzijdse achtergrond in experimentele psychologie," aldus van Egmond. Terwijl De Ridder zich richtte op zicht-onderzoek, richtte van Egmond zich op geluidsdesign en -perceptie. Van Egmond zegt dat ze jarenlang sparringpartners voor elkaar zijn geweest. "We konden praten over een niveau van onderzoek en hoe het uitgevoerd moet worden en wat de interessante vragen zijn die je moet stellen."

Volgens Van Egmond is De Ridder iemand die graag de harde wetenschappen erbij betrekt, wat heeft geresulteerd in tal van samenwerkingen met andere faculteiten en externe partners. "Iets waar hij echt voor stond is dat wij als faculteit van de TU Delft technologie altijd zoveel mogelijk moeten omvatten", zegt hij. "De andere faculteiten denken veel na over technologie, maar niet per se over de mens. In onze faculteit heb je echt een samensmelting van beiden, waarbij je beide werelden probeert te optimaliseren, hoe technologie de wereld ziet en hoe wij als mensen de wereld zien/voelen/voelen."

Inspirerende studenten

In de loop der jaren heeft De Ridder ook veel studenten onderwezen en geadviseerd. Dr. Fan Zhang prijst zich gelukkig dat hij De Ridder als co-promotor had, samen met professor Pont. Hoewel Pont Zhangs dagelijkse begeleider was, vergaderden ze wekelijks met z'n drieën. "Ik heb het gevoel dat ik het voorrecht had Huib vaker te ontmoeten dan veel andere promovendi met hun volle professoren en dit heeft me erg geholpen", zegt Zhang.

Vanuit een achtergrond in engineering en robotica naar het gebied van design waarin de mens centraal staat, zei hij dat De Ridder veel begeleiding heeft gegeven. "Een van de belangrijkste dingen die ik van hem heb geleerd is de manier waarop je naar experimenteel ontwerp en data-analyse kijkt," zei hij. "Voordat je aan een experiment begint, heb je een aantal plannen voor de verwerking van je gegevens, maar als je onverwachte resultaten krijgt, moet je de gegevens misschien anders analyseren en interpreteren. Ik heb allerlei verschillende soorten data-analyse gebruikt in mijn promotiewerk, deels door hem geïnspireerd, en ik heb veel van hem geleerd."

Pont sloot zich hierbij aan en zei: "Huib heeft me ervan bewust gemaakt dat echt spelen met gegevens, het gebruik van meerdere methoden je kan helpen om verschillende perspectieven op dingen te vinden. Het is belangrijk om over de grenzen van je eigen gebied heen te kijken om je perspectieven te verbreden."

Persoonlijke samenwerkingen

Een unieke samenwerking voor De Ridder was de mogelijkheid om af en toe samen te werken met zijn vrouw, die hij ontmoette toen zij beiden psychologie studeerden. Dr. Hanneke de Ridder-Sluiter, een ontwikkelingspsychologe die werkte met dove/slechthorende kinderen en later in de kinderoncologie, heeft verschillende projecten helpen inspireren. "Wat ik in Delft deed was nadenken over oplossingen en eindigen met een prototype, maar daar hield het op", aldus de Ridder. "Zij is echt van de praktische kant en dankzij haar manier van kijken naar vraagstukken en mogelijkheden hebben we bepaalde producten kunnen realiseren."

Een van die projecten was Vika, een interactieve muur voor kinderen in het Prinses Máxima Centrum voor kinderoncologie in Utrecht. Met draaiende elementen stimuleert de muur kinderen in het ziekenhuis om uit bed te komen en rond te bewegen. Het idee kwam van de faculteit, maar volgens De Ridder was zijn vrouw de stimulans om het project te realiseren. Het project was als voorbeeld te zien op de Dutch Design Week in 2015.

Vika - An interactive installation designed in the Interactive Environments minor of the TUDelft

In verbinding blijven

Nu hij met pensioen gaat, hoopt de Ridder verbonden te blijven met de mensen en projecten aan de TU Delft. Hij is nog steeds actief betrokken bij een project met Van Egmond, het Holland Proton Therapy Center (Holland PTC), waar ze kunstmatige intelligentie gebruiken om de workflow van radiotherapeuten en radiologen te optimaliseren.

De Ridder zei ook: "Ik heb een paar lopende PhD-projecten en ik wil wat schrijven en samenwerken met Sylvia. Door het π-Lab heb ik geleerd hoe kunst ons kan leren hoe we naar de wereld moeten kijken en dat is iets waar ik verder op in wil gaan. Als ze me toestaan om in deze gemeenschap te blijven zou ik graag een aantal jaren verbonden zijn."

Als het aan zijn collega's ligt, staat de deur open zolang de Ridder dat wil.